Và ngay sau đây, chúng ta sẽ đi tìm câu trả lời cho câu hỏi ấy.


Bạn có thấy “Make America great again” và “Aryan master race - Chủng tộc Aryan thượng đẳng” có sự tương đồng không? Đây chính là 2 luận điểm của Donald Trump và Adolf Hitler, giống nhau một cách kì lạ dù cách xa nhau tới 70 năm, và chắc chắn trong 70 năm nữa, người ta vẫn sẽ bắt gặp những tuyên ngôn tương tự. Đó là những câu nói đánh thẳng vào sự tự tôn dân tộc luôn ẩn hiện, dù ít hay nhiều, ở mỗi Quốc gia. Cảm giác lâng lâng tự hào khi bạn lần đầu nghe thấy tiếng Quốc ca vang lên tại Olympic hay xúc động khi nghe kể về những chiến công trong lịch sử của cha ông cũng chính là những điều như vậy. Chỉ có điều, chính sự tự hào và lòng tự tôn ấy ấy cũng sẽ trở nên nguy hiểm khi trở thành lòng dân tộc hẹp hòi. Mà những tư tưởng như vậy không nhất thiết chỉ xuất hiện tại những nước “lớn”.

Ở Việt Nam, hàng ngày, hàng giờ, có những người vẫn hả hê “Đáng đời chúng nó” khi nghe tin người dân Trung Quốc gặp nạn. Ở Việt Nam, cũng đang có những người cười đùa trên nỗi đau của cả một dân tộc như Chiêm Thành, coi như đó là việc đương nhiên. Ở Việt Nam, cũng có những người mơ về một ngày thống nhất Lưỡng Quảng và nói chuyện “diệt chủng” dân Tàu dễ như nói chuyện mua rau ngoài chợ.

Chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi có thể làm cho người ta mù quáng. Người ta tìm thấy trong chủ nghĩa đó một sự thỏa thuê cá nhân để cảm thấy bản thân vĩ đại và cao cả hơn những gì họ vốn có và hạ thấp tất cả những kẻ xung quanh.

Vậy nên, cũng không có gì khó hiểu khi một người phân biệt giới tính, kì thị chủng tộc, sẵn sàng bộc lộ sự ích kỉ và vô lương của mình một cách công khai như Donald Trump đang đường hoàng đi đến những nấc thang cuối cùng để leo vào Nhà Trắng. Trump hứa sẽ xây một bức tường ngăn cách Mexico và người da màu, Trump tin rằng các chính sách công đều là lãng phí, Trump kích động một cuộc chiến toàn diện vào Trung Quốc để lấy lại vị thế của Hoa Kì.

Tất cả những điều tưởng như ngớ ngẩn và hoang đường với người dân các nước bỗng trở nên hợp lý và đáng kì vọng với một số không nhỏ người Mỹ, những người luôn sẵn sàng tin vào sự thượng đẳng của bản thân, tin vào thiên đường của sự áp bực mà ở đó họ, hay Quốc gia/ dân tộc của họ sẽ đứng bên trên người khác. Đã luôn và sẽ luôn có những người mù quáng tin vào những điều như vậy.

---

Đây là một post ở trên page “Ăn rau muống nói chuyện lịch sử” trước ngày bầu cử tổng thống Hoa Kỳ (8/11/2016), tuy mục đích chính là nói về chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi mà Donald Trump (giờ đã là tổng thống đã đắc cử) là đại diện (và có liên hệ sang Việt Nam), nhưng có khá nhiều điểm liên hệ với một số người xung quanh khi đến giờ này vẫn còn tư tưởng "khát máu" dù tuổi khá trẻ (dưới 50 - làm việc trong cơ quan công quyền). Thế nên post lại để đôi khi đọc lại, và cũng để nhớ để mà tránh xa những người như thế này.

Lịch sử - và thời gian sẽ là câu trả lời.