“Người buôn tiền” của HSBC
Một tích tắc có thể mang về hay mất đi hàng triệu USD, tất cả tùy thuộc một quyết định. Chàng trai 31 tuổi đất Hải Phòng này đang được xem như một hiện tượng trong làng tài chính VN khi trở thành người kinh doanh ngoại tệ của Tập đoàn Ngân hàng quốc tế HSBC tại VN. Nhưng giấc mơ của Hải lại hoàn toàn khác: Hải đang nuôi một kế hoạch góp phần phát triển thị trường cho đồng nội tệ - một ý tưởng mới đầy tham vọng.
Những “điệp vụ” triệu USD!
Tỉ giá hiện lên trên màn hình, bốc điện thoại đặt mua hay bán, tất cả là con số triệu USD. Nhưng thời gian tính toán, suy nghĩ và quyết định chỉ có một giây, có khi còn chưa đến. Đó là công việc thường nhật của những chuyên gia buôn tiền.
Mãi cho đến giờ, bạn bè cùng Trường Kinh tế TP.HCM vẫn không hiểu nổi tại sao một anh chàng “hiền như đất” ngày xưa giờ lại có thể theo đuổi cái nghề dành cho người có thần kinh thép thế này. Hải cười: “Thật ra cái gì cũng kèm với những rủi ro của nó. Bài học đầu tiên của tôi có được trên thương trường ấy là nguyên tắc hành xử “xác nhận trên điện thoại”.
Đây là nguyên tắc cơ bản để xác lập thị trường và nó khác bên ngoài nhiều lắm: một khi mình đã gật đầu “OK” tức là chuyện mua bán đã được xác định và không được thay đổi nữa. Thời gian tính bằng giây, anh không mua, người khác mua và giá trị nó thay đổi tức thì. Nó xác tín mạnh mẽ những giá trị của quyết định bản thân…”.
Hải kể về công việc của mình một cách nhẹ nhàng, bình thản. Anh luôn đến công ty thật sớm để tranh thủ cập nhật biến động của thị trường tài chính thế giới, vốn vẫn luôn sôi sùng sục suốt 24 giờ/ ngày, chuẩn bị mọi thứ cho một ngày “chiến đấu gian khổ”. Mà gian khổ thật!
Mỗi ngày Hải đối diện với khoảng 100 email công việc, trong đó hơn chục cái là có tiêu đề “khẩn cấp”. Rồi những cuộc ngã giá trên mạng, những món tiền chuyển ra, chuyển vào tài khoản và những cuộc họp nhóm, công ty để chuẩn bị cho những sản phẩm mới… Hải dùng một hình ảnh: “Công việc giống như một set tennis, nó đòi hỏi tốc độ, sự chính xác và đặc biệt là tính cạnh tranh cao”.
Hình như đó cũng là cách giải thích đơn giản nhất cho những “điệp vụ triệu USD” mà ngày nào anh cũng tham gia: hấp dẫn, có khi là may rủi nhưng không bao giờ là một ván bài: “Có những nguyên tắc mà người ta không thể nào vượt qua được: chỉ cần một phút mạo hiểm say sưa, Nick Leeson đã làm sụp đổ cả một vương triều Barings - một tập đoàn tài chính với hàng trăm năm lịch sử. Khi bạn ra một quyết định sai, mất vài chục triệu USD và trong sự tiếc nuối, hối hận, bạn có thể ra hàng loạt lệnh mua bán khác mà kết quả là ông chủ của bạn có thể mất tới vài tỉ USD và đương nhiên... phá sản!
Nghề buôn tiền có một luật riêng của mình: “Stop loss limit” - dừng lại ở một ngưỡng cho phép. Một quyết định mang lại lợi nhuận vài trăm ngàn USD có thể khiến máu bạn chảy rần rần trong huyết quản và lợi nhuận trước mắt khiến bạn dễ dàng có thêm nhiều quyết định chết người vài giây sau đó nếu không nhớ đến ngưỡng giới hạn trong nghề nghiệp mình”...
“Về nguyên tắc, nếu có trên 50% quyết định thắng thì đã là thành công trong nghề buôn tiền này rồi” - Hải mỉm cười kết luận một chút về nghiệp vụ căn bản của “nghề buôn tiền”.
Bước ngoặt đầu đời!
Nhiều năm trước, Hải rời Hải Phòng vào TP.HCM chơi và chuyến đi ấy gắn cuộc đời cậu bé lớp 11 với mảnh đất này. Đã xa lắm rồi cái thời Hải ngồi co rúm người trong một góc lớp học của Trường Bùi Thị Xuân vì sợ cất giọng ra là bị bạn bè chọc ghẹo. Bây giờ anh nói chuẩn tiếng Bắc, tiếng Nam, tiếng Anh và một chút tiếng Pháp.
Ngày xưa, Hải là một người thích ngồi thu mình trong góc lớp, ăn nói vụng về và chẳng có chút gì nổi bật để có thể tán tỉnh cô gái xinh xinh trong lớp. Cái ngày xưa bình thường quá đỗi ấy đã biến mất khi một ngày Hải tìm ra được một con đường cực kỳ thích hợp cho riêng mình...
Năm 1995, 21 tuổi, Hải cầm tấm bằng quản trị kinh doanh (Đại học Kinh tế) về đầu quân cho HSBC trong một chọn lựa khá cân nhắc: anh đã vượt qua những vòng thi chọn gắt gao của Tập đoàn P&G cho chân quản lý bán hàng với mức lương hấp dẫn hơn nhiều so với một vị trí ở phòng kiểm soát tài chính của HSBC.
Nhưng cuối cùng, hình ảnh những anh chàng trẻ tuổi, tác phong hiện đại ngồi trong thị trường chứng khoán vẫy tay ra những động tác dứt khoát hoàn thành một thương vụ mua bán… đã chiến thắng.
Giờ nghĩ lại quyết định cách đây 10 năm, Hải thấy mình vẫn đúng. Nhưng thực tế không đơn giản một chút nào: tất cả phải học lại từ đầu. Hai năm làm kiểm soát tài chính, chôn chân trong một gian phòng nhỏ và đối mặt với những con số là một thử thách không nhỏ với một người ham thích sự vận động như Hải.
Nhưng đó lại là cơ hội nắm được bản chất các giao dịch, hiểu được đường đi của một sản phẩm tài chính. Bảy năm kế tiếp, làm nhân viên phòng kinh doanh ngoại tệ và vốn, đường đến ước mơ hé ra một chút nhưng phải học… học và học ghê gớm.
“Tiếng Anh không giỏi, mà suốt ngày dự các khóa tập huấn do chuyên gia Singapore đứng lớp - cực. Ăn nói lắp bắp, lại phải trình bày ý kiến trước toàn công ty - khổ. Trẻ người, non dạ và hiếu thắng, lại phải đối diện với việc chịu toàn bộ trách nhiệm cho những quyết định trong công việc của mình - mệt. Áp lực công việc, áp lực kiến thức và cả áp lực cuộc sống đè hết lên vai - đuối” - hình như đã có lúc Hải lâm vào tình trạng bi đát như thế. Và, như một lời trấn an, Hải viết một câu châm ngôn sống cho chính mình: “Mọi thứ đều có thể xảy ra!”.
Mỗi lúc nản lòng, cách duy nhất để lấy lại sự đam mê là nghĩ về mơ ước ngày xưa, rồi Hải tin chắc rằng một ngày nào đó anh sẽ góp phần làm được việc gì đó cho thị trường ngoại tệ VN. Rồi năm 2004, thị trường rục rịch chuyển động, những sản phẩm mới trên thị trường tài chính ra đời.
Một ngày của tháng 7-2004, Hải được ông Alain Cany, tổng giám đốc HSBC VN, gọi lên công bố quyết định bổ nhiệm anh làm giám đốc kinh doanh vốn và ngoại tệ của HSBC tại VN. Theo thông lệ của các ngân hàng lớn, chức vụ này đều do người nước ngoài đảm nhiệm. Với HSBC trước đây vốn là một người Anh và sau đó là người Philippines.
Hải thú nhận: “Đây là một quyết định rất táo bạo của tập đoàn vì họ thường rất thận trọng trong việc bổ nhiệm những chức vụ liên quan đến rủi ro của thị trường, và chỉ cần một quyết định sai lầm là ảnh hưởng ngay đến tên tuổi, tài chính và uy tín của ngân hàng. Thú thật tôi cũng từng nghĩ đến việc lên chức, nhưng không nghĩ nó đến nhanh như thế...”.
Tháng 12-2004, các tờ báo tài chính đồng loạt đưa tin về một vụ hoán đổi lãi suất giữa USD và đồng bạc VN cho một công ty đa quốc gia với số vốn lên đến 15 triệu USD. Đây là hiện tượng lần đầu tiên xảy ra và được nhận định là “động thái gây được sự chú ý trong giới tài chính nội địa vì đã tạo ra nền tảng cho các giao dịch phát sinh trong tương lai ở VN”. Hợp đồng hoán đổi lãi suất này do HSBC thực hiện và một trong những tác giả của nó chính là giám đốc kinh doanh vốn và ngoại tệ của HSBC: Phạm Hồng Hải.
Theo Hải, trong điều kiện hiện tại, muốn hay không, cuộc cạnh tranh trong thị trường tài chính vẫn rất dữ dội với hàng chục ngân hàng. Những cú điện thoại hỏi han từ các tập đoàn đa quốc gia luôn làm Hải hào hứng, hàng loạt dự án sản phẩm mới của HSBC trên bàn anh vẫn đang chuyển động với một ước mơ đưa HSBC trở thành ngân hàng mạnh về kinh doanh vốn và ngoại tệ…
Nhưng đó không phải là tất cả, phía sau lưng nhà “buôn tiền” này còn có một báu vật, còn quí hơn tiền, luôn làm Hải mỉm cười ngay cả lúc anh bi quan nhất: ấy là cô con gái mới bốn tháng tuổi. Hải thú nhận: “Thú vui lớn nhất của tôi là xếp mọi thứ lại, trở về nhà và được bế cô công chúa yêu của mình...”.
Hiện nay, trong ngân hàng dữ liệu chúng tôi có khoảng 9.000 hồ sơ của các ứng viên có mức lương từ 1.500 USD trở lên.
Trong vài năm trở lại đây, nhiều công ty, tập đoàn nước ngoài liên tục xuất hiện tại VN nên nhu cầu nhân sự cho những vị trí cao cấp đang hết sức khan hiếm.
Chức danh manager (quản lý) thì không hiếm người Việt đảm nhận, nhưng từ vị trí director (giám đốc) thì khan hiếm người Việt ở những tập đoàn đa quốc gia.
Còn những vị trí cao cấp hơn như giám đốc nhân sự, giám đốc tài chính, giám đốc điều hành… thì người VN cực kỳ hiếm, có chăng là Việt kiều từ nước ngoài về.
Với mức lương từ 3.000 USD trở lên các tập đoàn thường đòi hỏi nhiều yếu tố: bề dày kinh nghiệm, khả năng lãnh đạo, tầm nhìn chiến lược và khả năng chịu đựng các áp lực công việc… (Bà Tam Thanh Thiên Trang, phó giám đốc Công ty nhân lực NetViet).
“Sếp IT” của Tập đoàn Unilever VN
Vào đời bằng câu nói của ông bố: “Gia sản của tôi để lại cho anh chỉ có cái tủ lạnh nát đấy, làm thế nào thì làm. Anh chỉ có duy nhất một cơ hội: học giỏi và làm giỏi hơn những người xung quanh, nếu không ra đời chỉ có đi ăn mày!”.
Nguyễn Anh Nguyên nuôi chí lớn từ những công việc nhỏ nhặt và sau đó tự học mà trở thành người đầu tiên lập ra hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) cho Tập đoàn Unilever ở VN. Hiện “thương hiệu” Anh Nguyên được thị trường nhân lực các tập đoàn đa quốc gia tại VN săn đón với mức thu nhập hơn tỉ bạc mỗi năm.
Khởi nghiệp…
Thập niên 1980, cả nước cùng khó, nhà nhà cùng khổ, chẳng riêng gì ai. Nguyễn Anh Nguyên thời ấy đã làm tất cả những nghề gì có trên đời, chỉ có đạp xích lô là chịu chết vì sức khỏe không đủ tốt. Ngay trong nhà bếp và sân vườn của mình, anh nuôi heo, thỏ, chim cút, cá trê phi, nuôi cả… giun đất, rồi gà, vịt, bồ câu... Có lúc anh xoay qua làm lồng đèn trung thu và hoa tulip bằng phim hỏng của xưởng phim thành phố, làm yaourt bỏ mối, quậy xà phòng, làm đầu lọc thuốc lá, đạp gạo nấu men rượu...
Anh nhắc lại những câu chuyện nhọc nhằn một cách thanh thản: “Thấy con đam mê học mà nhà nghèo quá, cha tôi phải nhờ cậy người quen xin cho tôi được vào học lớp tin học ở Viện Khoa học công nghiệp. Cái thời học Lotus 1, 2, 3, màn hình xanh lè xanh lét. Ông thầy dạy bằng tiếng Pháp, mà tôi thì nửa chữ Pháp bẻ đôi cũng không biết nên chỉ học mò, vậy mà mê máy tính hồi nào không hay. Ông thầy bảo tôi thông minh và cho làm trợ giảng của lớp học, đó là cơ hội lớn để tôi đi theo con đường IT (CNTT). Rồi vào đại học cuộc sống khốn khó cứ bám chặt, nhưng tôi thà chịu đói chứ không chịu dốt. Tôi có thể nhịn ăn cả ngày, dành dụm tiền đi thuê máy tính ở Câu lạc bộ Maika để mò mẫm, khám phá…”.
Nguyên chính là người đầu tiên viết ra bộ font chữ tiếng Việt bằng lập trình Pascal chạy trên các ứng dụng đồ họa. Lẽ ra sáng kiến này có thể bán được tiền tỉ nhưng anh lại mang tặng Trường ĐH Bách khoa TP.HCM để các sinh viên làm đồ án tốt nghiệp…
Bước ngoặt đầu tiên trong đời sau khi tốt nghiệp với vị trí thủ khoa khoa điện Trường ĐH Bách khoa TP.HCM năm 1992 là được điều động làm giảng viên cho Trung tâm Điện toán của Ủy ban Kế hoạch nhà nước…
“Tôi còn nhớ những năm 1991-1992 cùng mấy anh bạn mê tin học thường ngồi mơ ước với nhau là có chung một chiếc xe gắn máy đời 79, một cái máy tính màn hình EGA và thuê được căn phòng riêng 12m2 để… mở nhóm lập trình kiếm tiền sống. Giấc mơ đó ngày ấy xa vô cùng, đến cái xe đạp để đi cho ra trò còn chưa có huống hồ gì, nhiều người đã bỏ cuộc vì sự nghiệt ngã của đường mưu sinh, nghèo đến tận cùng như vậy.
Nhưng nhóm chúng tôi thì khát vọng to lắm, có lúc cùng ngồi viết một phần mềm và tự tính với nhau nếu bán được chắc hẳn sẽ có tiền tỉ. Mà nhiều tập đoàn của Mỹ đã liên hệ, tìm hiểu thật và đòi mua thật, nhưng vì nhiều lý do kế hoạch này không thành, ước mơ lớn chưa tới thì phải xoay cái ăn cái mặc hằng ngày trước đã. Tôi đi phụ bán máy vi tính cho bạn bè...”.
Chuyện Anh Nguyên về làm “sếp” cho Tập đoàn Unilever tại VN là một cái gì đó mang tính cơ duyên. Thuở ấy, Unilever sang VN chỉ có hai người: tổng giám đốc và người trợ lý. Nguyên nhớ mãi cái ngày đó - một ngày tháng 6-1994, ngài tổng giám đốc đang “vi hành” xem các thiết bị máy tính cho văn phòng thì gặp Nguyên.
Người giúp việc cho cửa hàng không chỉ bán, ra giá, trả giá như nhiều người khác mà anh còn ra sức giảng mọi thứ về máy tính cho khách hàng. Cho đến giờ Nguyên cũng không nhớ mình đã nói những gì mà ông tổng giám đốc Unilever cứ im lặng nghe, rồi gật gù và cuối cùng thì một lời đề nghị vô cùng lịch sự được đưa ra: “Anh có thể về làm gia sư về máy tính cho tôi và người trợ lý không?”.
Chỉ vài tháng sau ngày nhận chức “gia sư”, một chức vụ mới được Unilever VN cho ra đời: trưởng bộ phận CNTT. Bộ phận này lúc bấy giờ chỉ có mình Nguyên vừa làm sếp vừa làm lính, nhưng đó là nền tảng cho tương lai sau này: chuẩn bị hệ thống máy tính cho sự phát triển của tập đoàn tại VN và các liên doanh. Anh được “quẳng” đi nhiều nơi để học tập: Thái Lan, Singapore…
“Một sự choáng ngợp trước những tiện nghi hiện đại mà tôi chưa bao giờ thấy kể từ ngày theo đuổi CNTT. Nhưng chính sự choáng ngợp đó đã làm tôi tự tin hơn khi tự nhủ “mình và các đồng sự VN có thể làm chủ được tất cả!” - Nguyên kể.
“Không có người yếu kém, chỉ có hoàn cảnh tồi!”
“Nếu ai nghĩ rằng làm sếp CNTT cho một tập đoàn lớn là suốt ngày loay hoay trong căn phòng “ướp lạnh” và rị mọ phát triển phần mềm tin học là sai hoàn toàn!” - Nguyên nói về công việc của mình ở Unilever. Thật ra công việc quản lý công nghệ máy tính, bao gồm máy tính để bàn, máy chủ, in ấn, ứng dụng văn phòng, email, truyền dẫn... cho gần 1.000 nhân viên, chuyên gia trên khắp bảy chi nhánh công ty toàn VN chỉ chiếm 10% thời gian của anh.
Thời gian lớn hơn, Nguyên cùng các chuyên viên phân tích tìm hiểu các cơ hội phát triển những ứng dụng trên ra thị trường, tập trung phát triển các cơ hội nhằm nâng cao trình độ của ngay cả các đối tác kinh doanh như các nhà phân phối, các công ty bạn hàng, các đối tác trong sản xuất...
“Tôi đã từng đi qua chuỗi ngày phát triển của ngành CNTT VN suốt 14 năm qua, mặc dù chủ yếu thông qua việc tự học. Chỉ cần cảm nhận được những thay đổi hằng ngày về năng lực sử dụng CNTT để tăng tính cạnh tranh và khả năng kinh doanh hiệu quả của công ty, đặc biệt là của hàng trăm nhà phân phối và nhà cung cấp của chúng tôi là đã đủ sướng rồi.
Mỗi khi tôi đi thăm các đối tác, lắng nghe họ diễn tả một cách hào hứng về niềm hạnh phúc của mình khi có trong tay những công cụ CNTT đơn giản nhưng mang lại hiệu quả kinh doanh ngay trước mắt bằng những con số với nhiều dãy số 0 phía sau là tôi cảm thấy mình hạnh phúc vô cùng”.
Giờ đây, ngồi trước máy tính nối mạng toàn cầu với những dãy số doanh thu của đơn vị cùng hàng chục dãy số 0 phía sau, Nguyên vẫn không thể nào quên cái ngày xưa lụi cụi nuôi từng con “lục súc tranh công” để có thêm một vài đồng bạc cho cả gia đình, cái ngày xưa khao khát được sở hữu một máy vi tính màn hình đen trắng, cái ngày xưa thất bại với những khát vọng lớn để đi ra phố bán máy vi tính…
Có lẽ chính đã từng trải qua cái khắc nghiệt của cuộc sống đói nghèo mà giờ đây với những khắc nghiệt của áp lực thương trường, của sự cạnh tranh khốc liệt trong kinh doanh, trong sự phát triển như vũ bão của CNTT mà Anh Nguyên luôn có những cách vượt qua một cách nhẹ nhàng, như người ta thường bảo: thư giãn đi, giảm stress đi...
“Mỗi khi cảm thấy áp lực lên tới ngưỡng thì tôi... bỏ về nhà, tắt hết điện thoại, tắm một cái cho khỏe rồi leo lên giường trùm chăn tắc lưỡi: “Sẽ qua ngay thôi mà”, một chút âm nhạc du dương của Kenny G là tôi có thể nhanh chóng chìm trong giấc ngủ. Khi trở mình thức dậy là cảm thấy khỏe ngay, có thể “chiến đấu” tiếp ngay! Không tin à, bạn có thể thử cách giảm stress như tôi đi!”.
“Còn những người trẻ bây giờ như tôi ngày trước à? Tôi thấy họ thông minh và giỏi hơn rất nhiều, có những lợi thế mà ngày xưa chúng tôi thường không có được. Nơi tôi làm có rất nhiều người trẻ với nhiều triển vọng trong tương lai, hơn thua nhau ở chỗ biết vượt qua những “hoàn cảnh cắc cớ”.
Với tôi, trong công việc không có người yếu kém, chỉ có hoàn cảnh là có khi tốt, có khi tồi thôi. Việc của bạn là tìm kiếm được lối ra nào cho thích hợp. Bạn trẻ cũng cần có dũng khí và biết tạm gác lại hai từ “sĩ diện” to tướng sang một bên, vì phía trước mặt vẫn còn nhiều chuyện để bạn lo lắng và vượt qua…”
Người “bắt mạch” những giếng dầu
Trong ngành công nghiệp dầu khí, vị trí thiết kế khai thác quan trọng tới mức các công ty nước ngoài hay liên doanh đều không muốn người Việt nắm giữ vị trí này, sợ họ biết quá nhiều và có khi, vì quyền lợi quốc gia, sẽ gây ra những bất lợi cho đối tác.
Vậy mà ở Vietsovpetro (VSP) có một người Việt lại nắm toàn bộ chiến lược khai thác dầu khí ngoài thềm lục địa biển Đông. Đó là trưởng phòng thiết kế khai thác Nguyễn Văn Út. Thật bất ngờ khi biết lương của nhân vật này chỉ có 800 USD/tháng...
Con đường làm chủ công nghệ
Là dân miệt vườn Cai Lậy, Tiền Giang chính gốc nhưng lại “say” việc học, say đến mức hồi nhỏ người cha phải đốt sách vì muốn con “quay về” chăm lo thửa ruộng mảnh vườn.
Nhưng Nguyễn Văn Út vẫn kiên trì theo đuổi con đường đèn sách và đã đậu vào Đại học Bách khoa TP.HCM với thứ hạng đủ để được đưa sang học ngành địa chất dầu khí ở Bacu (Liên Xô cũ). Sáu năm sau trở về, hai vợ chồng xách túi ra Vũng Tàu gia nhập “đội quân dầu khí” từ cái thuở ngành công nghiệp này chỉ mới dừng lại ở khái niệm “một tiềm năng lớn”. Ngày ấy mà theo nghiệp dầu khí thì chẳng phải là “nghề số 1” mà còn có thể… đói như chơi.
Hai vợ chồng Út từng phải bán nốt cái bàn ủi cuối cùng mang từ Liên Xô về để sống qua ngày và vợ Út - một cử nhân tốt nghiệp Trường Kinh tế quốc dân - phải ngồi bán thuốc lá kiếm tiền độ nhật. Mà đâu chỉ có vợ chồng Út, thời ấy ai mà không vậy. Họ thuộc về một lớp trẻ chứng kiến sự phát triển của ngành công nghiệp dầu khí VN và đã không bỏ lỡ cơ hội để ghi tên mình vào dấu mốc của thời hưng thịnh.
Út tiến khá nhanh: vào dầu khí sau 10 năm (1988 -1998) đã trở thành chánh chuyên gia ngành dầu khí, nhưng bước ngoặt của anh chính là năm 1995. Đó là thời điểm mà ngành dầu khí phải tiếp cận với những công nghệ hiện đại nhất và người Việt phải thay người nước ngoài để nắm phần công nghệ này.
Một ngày đẹp trời, chàng kỹ sư 29 tuổi Nguyễn Văn Út được gọi lên để thông báo một thông tin quan trọng: một hợp đồng chuyển giao công nghệ mô phỏng trị giá 120.000 USD với Canada đã được ký kết và Út là người được đi học thứ công nghệ lạ hoắc này. Tiếp tục của những ngày không có ngày chủ nhật là sáu năm trời không có ngày phép bởi những đòi hỏi hết sức cao của công nghệ mô phỏng. Ở đó không chỉ phải biết về địa chất, về khoan mà kinh tế, kỹ thuật… cũng đều phải biết, phải lì ra mà học.
Tiếp cận nó, Út bước vào một thế giới mới nguyên: có một phần mềm, khi cho vào đó các thông số kỹ thuật sẽ cho ra những kết quả hình ảnh có thể rút ngắn khoảng cách hàng triệu năm trong quá khứ hoặc dự đoán vài thập kỷ sắp tới chỉ trong 20-30 phút. Đó là thứ công nghệ hiện đại nhất mà thế giới đang ứng dụng cho ngành khai thác dầu khí.
Cứ thế, mỗi năm một lần Út sang Canada cập nhật cái mới rồi về hướng dẫn lớp đi sau. Sau gần mười năm, Út bây giờ đã có thể tự hào về trình độ mô phỏng “biết được quá khứ, vị lai” của mình:
“Không cần phải ra khơi nhưng công việc mỗi buổi sáng sớm của tôi là “bắt mạch” cho 200 giếng dầu ngoài thềm lục địa VN. Tôi biết nó hít, thở thế nào, đau bụng, trúng gió… ra làm sao… Tất cả đều phải chuẩn xác đến từng thông số nhỏ. Công việc của chúng tôi là phải nắm thật chắc chắn hình hài địa chất vài ngàn năm và hiển thị nó thành một chuỗi mô phỏng chỉ khoảng nửa giờ đồng hồ. Và nửa giờ đó, số tiền mang về cho dầu khí VN có thể tính bằng hàng trăm triệu USD…”.
“Tại sao người Việt không thể làm được?”
Phòng làm việc của chuyên gia mô phỏng với ngổn ngang biểu bảng, sơ đồ, hình chụp công nghệ mô phỏng… từ loại trắng đen tới những hình màu lạ mắt. Út với tay về góc bàn lôi ra một tập số liệu: “Để mô phỏng được một quá trình, chúng tôi nạp dữ liệu phải theo đúng tiến trình lịch sử của những thông số, mỗi lần chạy chỉ được nạp vào một thông số mới. Trung bình hai tháng chúng tôi mới tạm ổn việc mô phỏng cho một giếng dầu, và với 200 giếng dầu mô phỏng thì thời gian vật lộn với nó đủ để làm chúng tôi mệt đến mụ cả người”.
Cái lợi hại của bộ môn này là những con số dự báo. Nó phải dự báo một cách chính xác những thông điệp ảnh hưởng tới chiến lược, bởi chỉ cần một sơ suất nhỏ sẽ thiệt hại hàng triệu USD ngay tức khắc. Ví dụ một giàn khoan trị giá 50 triệu USD, một giếng khoan trị giá 2 triệu USD, ai biết được lượng dầu khai thác sẽ như thế nào nếu dự báo trong mô phỏng không chính xác? Nội việc khoan thăm dò, một giếng thăm dò sai sẽ thiệt hại đến 20 triệu USD. Còn mỗi đề án cho từng mỏ dầu đã trị giá đến 3-4 tỉ USD.
Đã có những lúc ở VSP luôn diễn ra những cuộc tranh luận triền miên giữa chuyên gia Nga và VN xem có nên bơm nước vào giếng khoan để tăng tỉ lệ dầu khai thác hay không, cái cách mà nhiều nước trên thế giới đã làm. Cuối cùng quyền quyết định thuộc về các chuyên gia Nga. Họ làm theo phương pháp bơm ba đới: chừa lớp khí ở đới trên cùng, khai thác dầu ở lớp giữa và bơm nước vào lớp đáy. Dầu được đầy lên trên và bơm ra ngoài.
Theo cách này, tỉ lệ dầu lấy được tăng 27- 33% nhưng vài năm sau, người ta thấy nước bắt đầu tràn vào các giếng dầu lân cận và theo mô phỏng trên máy, nước sẽ tiếp tục dâng lên và làm hỏng các giếng dầu đang khai thác. Mọi việc ngưng lại và Út bắt đầu một ý tưởng mới trong mô phỏng.
Thay vì bơm ba đới, Út rút xuống còn hai đới: lớp trên cùng, dầu được khai thác, ở giữa là một đệm không khí và dưới cùng nước được bơm vào. Quá trình mô phỏng cho ra những kết quả khả quan: tỉ lệ dầu lấy được lên đến 40% và các giếng dầu đảm bảo an toàn trong nhiều năm. Hàng trăm triệu USD tưởng đổ sông, đổ biển đã chạy ngược vào đất liền!
Sau này người ta tính toán lại thì sản lượng thu được từ công trình khoa học “bơm nước hai đới” sẽ thu được khoảng 7% của tổng sản lượng 450 triệu tấn dầu, tức người ta sẽ khai thác thêm được số lượng dầu... tương đương mỏ Rạng Đông hiện giờ! Vậy là người Việt đã có thể chủ động hoàn toàn.
90% xác suất khoan khi áp dụng công nghệ mô phỏng đã thành công mỹ mãn. Có những vị trí ngoài khơi nhiều công ty nước ngoài đã khoan nhiều lần mà không hi vọng, khi đưa công nghệ mô phỏng vào kết hợp với những kinh nghiệm xử lý dày dạn về địa chất, VSP lại tìm ra được giếng Mãng Cầu ở lô 043. Rồi ở mỏ Đ, một công ty nước ngoài thăm dò bị sự cố, bán lại tượng trưng với giá…1 USD, VSP đưa công nghệ mô phỏng dò vào lòng đất, khắc phục từng lỗi nhỏ trong khoan khai thác, giao lại cho xí nghiệp liên doanh điều hành khai thác, chẳng những khắc phục được sự cố mà lại tìm được dầu, ước tính lợi nhuận mang về cũng đến 30 triệu USD.
Hiện phòng thiết kế khai thác của Út đang có một dự án tiền khả thi về việc sử dụng lượng khí C02 thải ra từ Nhà máy điện Phú Mỹ, gắn vào một hệ thống thiết bị, thu hồi C02 hóa lỏng, dẫn ra biển, bơm xuống mỏ sẽ lấy thêm được 20% dầu, trị giá tương đương 3 tỉ USD!...
“Địa chất bây giờ không phải cầm cái búa gõ như hồi xưa nữa - Út bật cười khi nghĩ tới lúc anh quyết định thi vào ngành địa chất cách đây 20 năm - Học địa chất là đi tìm vàng”. Anh trăn trở về công việc: “Hồi xưa học địa chất để đi tìm vàng, giờ tìm được vàng rồi mà không khai thác hết là có lỗi…”.
Út hiểu cái tầm của mình khi nhiều sự cố, nhiều vấn đề các công ty dầu khí nước ngoài phải nhờ đến VSP tư vấn. Đưa chúng tôi trên chiếc xe hơi bóng lộn lượn một vòng qua bãi biển Vũng Tàu, anh nói về những lời mời mọc của các tập đoàn nước ngoài với mức lương tháng rất cao, có khi là vài ngàn USD, rồi so lại mức lương bảy tám trăm USD của mình hình như không mấy băn khoăn.
Anh chỉ nói: “Bây giờ, phía sau tôi là cả một lớp trẻ có thể tự tin về tương lai dầu khí của mình. Nhiều việc trước đây chỉ có chuyên gia nước ngoài được giao, bây giờ sau những thử nghiệm thực tế, các chuyên gia người Việt mình đã có thể đảm nhận nhiều phần việc, nếu không nói là tất cả nếu được đào tạo và làm việc trong những môi trường tốt nhất”.
Hương Lúa - cô gái bạc tỉ!
Từ một ý tưởng sáng tạo ban đầu, một cô gái 25 tuổi đã mang về chỉ có... vài chục tỉ cho một công ty và trở thành “hiện tượng” tiêu biểu cho giới trẻ ở một lĩnh vực mới: ứng dụng công nghệ thông tin để phát triển các dịch vụ viễn thông! Đó là Trần Thị Hương Lúa, người sáng lập và trở thành giám đốc Trung tâm Dalink (thuộc Công ty VASC) với doanh thu hàng chục tỉ đồng.
Giá của một ý tưởng là bao nhiêu?
Học ngành quan hệ quốc tế nhưng con đường làm nhà ngoại giao vẫn không ngăn nổi sự đam mê công nghệ thông tin, ra trường Hương Lúa xin đi làm báo điện tử. Rồi một ngày đẹp trời lang thang giữa phố xá Hà Nội, nhìn người qua kẻ lại, Hương Lúa chợt nghĩ: trong cuộc sống hiện đại, giữa bao nhiêu phương tiện hiện đại, công việc tưởng nhàn nhã hơn nhưng lại mệt mỏi hơn, đời sống tưởng sung sướng hơn nhưng lại đơn độc hơn, gia đình tưởng gần nhau hơn nhưng lại xa dần ra…
Người ta có thể í ới gọi nhau từ hai đầu Trái đất - tưởng là gần nhưng hóa ra vẫn còn xa xăm lắm, thiếu một điều gì đó nhẹ nhàng, tình cảm hơn, mang đến cho nhau một niềm vui gần gũi hơn... Trời ạ, sao không thể biến thế giới kỹ thuật số thành nơi để con người bày tỏ những tình cảm nhân văn với cuộc đời? Mọi thứ đang ở trước mặt mình đây chứ xa xôi gì: công cụ, những bản nhạc, những bức logo, hình ảnh... tất cả chỉ cần một ý tưởng để kết nối vào hệ thống.
Từ cái ý tưởng lang thang đó Trung tâm Dalink ra đời. Và cô gái có cái tên mộc mạc dễ thương trở thành giám đốc lúc nào không hay. Hương Lúa tập hợp quanh mình những người trẻ tuổi có cùng ý hướng sáng tạo những bản nhạc chuông, những hình ảnh đẹp để người ta có thể bày tỏ tình cảm với bạn bè, mẹ cha, vợ chồng… Chỉ cần một cái “click” tay, thế là thông điệp được gửi vào trong thế giới số, đến với những tâm hồn mệt mỏi hay cáu gắt, mang trả nụ cười, niềm vui cho những nỗi buồn, truyền gửi những niềm hi vọng…
Cứ thế, cứ thế, mỗi cú click, mỗi động tác soạn tin nhắn tưởng chừng như là trò chơi ấy lại dần làm cho tài khoản Công ty Dalink nâng dần lên con số 30 tỉ đồng. Cô cử nhân quốc tế học Trường Đại học Khoa học xã hội & Nhân văn Hà Nội ngày nào nay lại vừa hoàn thành một sản phẩm mới của Dalink: quà tặng tin nhắn dành cho... những người đàn ông đã có vợ!
Ngày vui nhất
Hương Lúa thường gây cho người ta sự ngạc nhiên khi bắt đầu câu chuyện bằng lối nói chân phương, thẳng thừng. Cô kể chuyện gia đình, nói những điều đáng yêu nhất về người thân của mình rồi thỉnh thoảng lại tuôn ra luôn những nhược điểm mà cô thấy không thích lắm.
Cô bảo cô thích Hà Nội điểm nào, ghét Hà Nội ra sao. Nhưng trong trò chuyện, Hương Lúa lại thừa nhận mình là kẻ bảo thủ, muốn giữ nguyên một Hà Nội thơ mộng như ngày xưa, đừng “làm nó hư” như một số kẻ đã làm nó nhộn nhịp, xô bồ một cách không cần thiết như bây giờ.
Cô bắt đầu kể về một ngày làm việc của mình rất hồn nhiên như một đứa bé con, chỉ thích kể ngày mà mình thích nhất: “Đó là ngày thứ ba. Đến cơ quan, check mail, check yahoo messenger như tất cả mọi người, rót một cốc nước thật lớn và ngồi vào bàn xử lý các mail của nhân viên và các bộ phận trong công ty, các mail của đối tác và khách hàng, đặc biệt là những mail tâm sự. Không được bỏ sót bất cứ lá thư nào và phải có phản hồi tích cực. Đó là một qui định bất di bất dịch tại Dalink.
Tiếp đến, phải xem hình ảnh nào được nhiều người tải về nhất trong hôm qua, phải nắm bắt thị hiếu của khách hàng chứ! Ngày thứ ba cũng là ngày eChip Mobile có mặt tại Hà Nội, thật vui để khi nhìn vào cái bìa và những trang mình phụ trách. Bàn luận khoảng 10 phút với họa sĩ thiết kế về bìa số này và bìa số sau. Chuẩn bị tinh thần đón người mẫu để chụp ảnh cho bìa số sau nữa. Ngày thứ ba rất vui và thoải mái, hết cả buổi sáng chỉ dành cho eChip Mobile.
Buổi chiều dành cho việc viết lách cũng khá nhiều. Sáng tác một số trắc nghiệm, câu chuyện nhỏ để giới thiệu các dịch vụ của Dalink, làm việc với các nhóm dự án về tiến độ các dự án cũng như các việc liên quan đến dự án đó, vì ở Dalink có rất nhiều nhóm dự án...”.
Hương Lúa thường kết thúc công việc rất trễ, và một “công việc” không thể thiếu trong lịch làm việc của cô là la cà quán xá. Cô có thể đi dạo không bao giờ chán ở bờ hồ Hoàn Kiếm và có thể nói chuyện với tất cả mọi người, nhất là những đứa trẻ…
Đời thường của… “siêu sao”!
Đêm Hà Nội đã khuya lắm, chúng tôi đưa Hương Lúa về. Không ngờ “gia cảnh” riêng tư của một “siêu sao” sáng tạo trong kinh doanh công nghệ thông tin lại đơn giản có vậy. Hương Lúa ở trọ một mình trên căn gác tầng hai một chung cư xa trung tâm thủ đô. Căn phòng trống từ trước ra sau.
Chúng tôi giúp Lúa hì hục đập đập, vỗ vỗ cái tivi mà nó nhất định lì ra, chẳng chịu lên hình. Lúa cáu quá ôm nó lên và đặt mạnh xuống cái rầm, âm thanh khọt khẹt và hình ảnh hiện ra. Cô nàng hét toáng, nhảy cẫng lên và vỗ tay ầm ĩ... Hương Lúa bảo: “Ngày trước mình còn vác balô đến ngủ trọ cơ quan hằng tháng trời nữa kìa!”...
Sáng hôm sau gặp lại Hương Lúa ở quán cà phê cổ. Cô nàng vẫn thế, chạy ào vào, cười toe toét, mặt đỏ bừng và mái tóc dài bung ra vì gió. Hương Lúa tiếp tục câu chuyện còn dang dở về công việc và niềm đam mê của mình:
“Tôi thấy mình may mắn vì được thử nghiệm mọi thứ ở VASC, nơi có một sân chơi rộng. Tôi lao vào mọi việc không kể đó là việc gì: làm báo điện tử, báo giấy, làm PR giao tế, tổ chức sự kiện, dẫn chương trình, xây dựng các chương trình thông tin - giải trí, nhân viên đối ngoại...
Nói chung công việc nào tôi cũng thấy có hứng thú vì kết quả nhìn thấy ngay tức thì. Tuy nhiên, để có được niềm tin của mọi người và ban lãnh đạo công ty như hiện nay thì nếu do năng lực 1 điểm thì tinh thần trách nhiệm và mục tiêu trong sáng đối với công việc phải là 9 điểm còn lại”.
Chúng tôi cũng khá bất ngờ khi biết lương và cũng là thu nhập trọn gói của cô giám đốc Công ty VietnamNet Dalink kiêm thư ký tòa soạn tuần tin CNTT-VT eChip này dừng lại ở mức 7 triệu đồng/tháng. Đã có lúc Tập đoàn Microsoft chính thức đưa mức lương cao hơn nhiều lần ở Dalink để mời Hương Lúa về làm việc tại trụ sở của họ tại Hà Nội, nhưng chỉ nhận được cái lắc đầu và một nụ cười có hai lúm đồng tiền rất xinh.
Hương Lúa kể về sự kiện này cũng rất đơn giản: “Nếu chỉ xét về lương thì mức lương hiện nay của tôi ở Dalink là thấp, nhưng công việc hiện tại cho tôi những giá trị cao hơn nhiều ngoài lương. Đó là cơ hội để nâng cao giá trị chính bản thân mình”…
Chúng tôi đang có gần 30 bộ hồ sơ cho những vị trí công tác có mức lương dao động trong khoảng 60 triệu đồng/tháng. Người nước ngoài và Việt kiều thì nhiều, người VN chưa nhiều lắm nhưng cũng không đến nỗi khó kiếm. Cái khó lớn nhất là cuộc thương lượng về mức lương giữa nhà tuyển dụng và các ứng viên.
Một thực tế mà Navigos nhìn nhận là sự chuyển dịch khá nhanh của các nhân sự cao cấp này. Ngoài những tố chất như trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, khả năng thích ứng cao, kinh nghiệm trong lĩnh vực mình phụ trách..., một tài sản đáng giá khác là các quan hệ xã hội.
Và chính sách “bản địa hóa” hiện nay đã làm cho các nhà đầu tư nước ngoài ngày càng nhắm vào nguồn nhân lực chất lượng cao người Việt Nam.
(Vũ Xuân Thùy Dương, chuyên gia “săn đầu người” (headhunter), phụ trách khách hàng cao cấp của Tập đoàn Navigos)
Đọc nhiều nhất
-
Đường Định mệnh (Sự nghiệp/May mắn)
Dẫn nhập: ngày trước cũng tò mò về cái chủ đề chỉ tay, rồi xem tay, rồi tự đọc và tìm hiểu loạn xị cả lên, thực ra kết quả chính là để loè g... -
Phim: Buddha – Cuộc Đời Đức Phật Thích Ca
Bộ phim Buddha về cuộc đời Đức Phật Thích Ca Mâu Ni từ đản sanh đến niết bàn. Bộ phim lấy cảm hứng ( hoặc cũng có thể gọi là được chuyển t... -
36 câu hỏi để yêu nhau
20 năm trước, nhà tâm lý học người Mỹ Arthur Aron đã tự soạn ra một bộ 36 câu hỏi, với mục đích khiến cho hai người hoàn toàn xa lạ yêu nhau... -
Hiệu ứng domino và bí quyết tạo lập chuỗi các thói quen tích cực trong cuộc sống
Các hành vi của con người đều có mối liên hệ tương tác lẫn nhau Hãy lấy ví dụ về trường hợp của Jennifer Lee Dukes. Sau hơn 2 thập kỷ, từ k... -
Ghen tuông có phải là hèn nhát không?
Ghen tuông là rất phức tạp. Nó có nhiều thành phần trong đó. Sự hèn nhát cũng là một trong số đó; thái độ ích kỷ là một phần khác; ham muốn... -
10 kỹ năng & nguyên tắc giúp bạn trở thành chuyên gia
Kiến thức là vô cùng quan trọng và một điều tuyệt nhiên luôn đúng là nếu muốn thành công, bạn cần có một nền tảng kiến thức vững chắc. Tuy... -
Nếu không có thực lực, bạn chỉ là kẻ ăn bám
Dựa vào núi núi đổ, dựa vào người người chạy, chỉ có tự dựa vào chính mình mới là đáng tin cậy nhất. Ba mẹ có là ông nọ bà kia đi chăng nữa...
Tham khảo
Liên kết web
Phân loại
Báo chí
(55)
Văn hoá
(33)
Tâm lý
(29)
Tán nhảm
(27)
Công nghệ
(25)
Blog
(17)
Xã hội
(16)
Nghề nghiệp
(15)
Phim
(15)
Quora
(14)
Con người
(13)
Kinh doanh
(13)
Nhạc
(13)
Cuộc sống
(11)
Kỹ năng
(11)
Marketing
(11)
Công cụ
(10)
Lập trình
(10)
Lịch sử
(10)
Sách
(10)
Cặp đôi
(9)
Phát triển
(9)
Thiền
(8)
Tình yêu
(8)
Tản mạn
(7)
Sức khoẻ
(6)
Chính trị
(5)
Giáo dục
(5)
Hạnh phúc
(4)
Kim Dung
(4)
Kiếm hiệp
(4)
Mạng xã hội
(4)
Phát triển cá nhân
(4)
Phần mềm
(4)
Tiền tệ
(4)
Tài chính
(4)
Thực hành
(3)
Tâm linh
(3)
Quản lý công việc
(2)
Quản lý thời gian
(2)
Tiếp thị
(2)
Chăm sóc khách hàng
(1)
Làm việc
(1)
Lãnh đạo cá nhân
(1)
Nguỵ biện
(1)
Quản lý cá nhân
(1)
Thương hiệu
(1)
Tình dục
(1)