Cuộc đời bi thống của người anh hùng "Phá Tống Bình Chiêm"
Page "The X file of History" là một page rất hay trên Facebook (tốn của tui kha khá thời gian), nhưng bực nhất là các bài thường post theo kiểu mô tả ảnh nên khi xem lại thì chữ đọc rất khó chịu, thế nên copy ra đây để đọc lại cho dễ dàng.
Và để tham gia bình luận trao đổi, mời vào trực tiếp tại page "The X file of History".
VIỆT QUỐC CÔNG LÝ THƯỜNG KIỆT
NGƯỜI ANH HÙNG "PHÁ TỐNG BÌNH CHIÊM", MỘT CUỘC ĐỜI BI THỐNG
Bây giờ, ta sẽ nói một chút về đề tài hoạn quan. Quan điểm của chúng ta về hoạn quan thời phong kiến đôi khi lệch lạc, một phần chính vì các bộ phim truyền hình Trung Quốc mà ta hay được xem. Đó hoặc là những kẻ bệnh hoạn, những kẻ tham ô, hoặc những kẻ nhũng loạn triều chính người người đòi tru diệt. Đấy là Triệu Cao, là Thập Thường Thị, là Ngụy Trung Hiền…
Hoạn quan Việt Nam thì sao? Cũng như nhiều nhân vật lịch sử thời nhà Nguyễn. Lịch sử chúng ta đã lãng quên nhiều vị hoạn quan rất giỏi. Ngoài hai người uy vũ văn võ song toàn Lê Văn Duyệt và Lý Thường Kiệt ở trên. Hôm nay, tôi sẽ cho các bạn hai cái tên nữa. Một người là kiến trúc sư, và người kia uy vũ chẳng kém Lý Thường Kiệt hay Lê Văn Duyệt, nhưng đã rớt lại trong dòng chảy dân tộc.
1- Nguyễn An: tôi không bất ngờ nếu các bạn tròn mắt “Ủa ai đây? Nghe lạ hoắc vậy ta?” Nếu tôi có chút quyền trong tay, tôi cho cái tên này trở thành “Ông tổ của Kiến trúc sư Việt Nam” không chừng. Nhưng mà chắc không đâu. Bởi điều ta tự hào tới đây mang tính chất “gốc Việt” nhiều hơn là tính chính thống.
Người mà các bạn vừa phát âm ra đấy chính là vị TỔNG CÔNG TRÌNH SƯ đã xây dựng TỬ CẤM THÀNH BẮC KINH dưới thời Minh Thành Tổ. Khi các bạn qua du lịch Trung Quốc hay các bạn du học sinh Việt Nam ở Trung Quốc. Các bạn hãy nhớ rằng, cửa Chính Dương, còn gọi là Tiền Môn, ở phía Nam quảng trường Thiên An Môn hiện tại chính là do ông xây dựng. Quốc Học (Quốc tử giám) giờ là thư viện Bắc Kinh cũng do ông xây nên. Bắc Kinh hôm nay có dấu ấn của người Việt ta.
Kiến trúc sư Nguyễn An quê gốc Hà Đông (Hà Nội ngày nay). 16 tuổi tham gia thi công thành Thăng Long. 26 tuổi, khi đất nước bại trận trước nhà Minh. Ông và hàng trăm chàng trai trẻ, những nhân tài của đất nước này bị Trung Quốc hốt về và bị thiến để làm hoạn quan (Cái nhục mất nước nó ghê gớm lắm). Dù làm hoạn quan, nhưng đức tính khiêm tốn, thanh liêm, và biệt tài tính toán đã giúp ông lọt vào mắt xanh của Minh Thành Tổ. Và tài năng kiến trúc ấy đã nở rộ như mặt trời chính ngọ.
Sau này, nhà sử học Trung Quốc là Trương Tú Dân còn phải viết ra “An không chỉ riêng giới công trình đáng ngưỡng mộ mà thị dân Bắc Kinh cũng nên uống nước nhớ nguồn, kỷ niệm chớ quên."
Và ông là người Việt Nam bị bắt làm tù binh.
2- Hoàng Ngũ Phúc: Ai là người đã khiến cho Nguyễn Nhạc – Nguyễn Huệ phải sợ hãi một phép? Ai là người khiến cho Tây Sơn phải dùng bạc vàng xin hàng để tránh họa tiêu diệt? Ai là người đầu tiên vượt qua Lũy Thầy Đào Duy Từ nổi tiếng để vượt qua sông Gianh tiến vào địa phận của chúa Nguyễn? Câu trả lời chính là Hoàng Ngũ Phúc – vị đại tướng số 1 của Chúa Trịnh. Và ông cũng là một hoạn quan. Hoàng Ngũ Phúc là một cái tên đã bị rớt lại trong dòng chảy của dân tộc. Dù võ nghệ của ông, mưu kế, tính thanh liêm, sự trung thành của ông là đáng để ngã mũ.
Tôi xin dừng lại ở Hoàng Ngũ Phúc rất ngắn ngủi. Ấy không phải là vì không thể viết hết ý. Mà để dành cho các bạn một bài viết xứng đáng hơn đang đợi các bạn ở tương lai gần trong page "The X file of History" này. Hãy quay lại một ngày, và đọc về vị tướng quân đầu tiên vượt qua Lũy Thầy Đào Duy Từ này.
***
Tôi đã bắt đầu bài viết bằng những câu chuyện về hoạn quan, để nói với các bạn 2 điểm:
- Đầu tiên, để bạn xem chuyện hoạn quan lập nên kỳ công cho đất nước này là một chuyện hiển nhiên, hạn chế những cmt về ông như thể là phát hiện mới (điều tôi đã gặp rất nhiều ở bài viết Lê Văn Duyệt trước đó). Đấy là điểm đặc biệt của lịch sử Việt Nam. Những người hoạn quan công lao rất lớn và đều vì dân vì nước.
- Thứ hai, hãy nhớ để tự hào: rằng ngoài những trang sử vẻ vang chống giặc ngoại xâm, ta đã có những con người tài giỏi thế nào, hơn người thế nào, dù họ khiếm khuyết. Hoạn quan của ta không phá bậy phá bạ như hoạn quan Trung Quốc. Mà ngược lại, còn xây dựng đất nước. Cũng như trong thế giới hiện đại bây giờ. Những người khiếm khuyết đôi khi toàn vẹn hơn nhiều lần những người bình thường khác.
***
Bây giờ, ta hãy đến với nhân vật chính của bài viết, câu chuyện về Thái Úy Lý Thường Kiệt.
ĐỜI TƯ
Lý Thường Kiệt sinh năm 1019, ông vốn thuộc họ Ngô, tên thật là Tuấn, tự là Thường Kiệt, sau được ban quốc tính (được mang họ nhà vua), nên gọi là Lý Thường Kiệt. Họ Ngô chắc khiến bạn có chút liên tưởng, không sai chút nào. Ngô Tuấn chính là cháu 5 đời của Thiên Sách Vương Ngô Xương Ngập–hoàng tử trưởng của Ngô Quyền: người anh hùng đã đánh tan quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, chấm dứt 1000 năm Bắc Thuộc. Dòng họ Ngô đã sinh ra hai người anh hùng ở hai thế kỷ khác nhau đánh tan quân xâm lược phương Bắc.
Đây ta tạm gọi là “hổ tổ sinh hổ chắt”.
Các bạn mang họ Ngô hãy tự hào về hai vị anh hùng của mình nhé.
Ngô Tuấn dung mạo đẹp đẽ, khôi ngô, và từng được phong “Đệ nhất mỹ nam tử” thời bấy giờ. Không chỉ có vẻ ngoài, Ngô Tuấn còn là một người thông minh và ham học hỏi. Văn võ song toàn. Đọc binh pháp Tôn Tử từ nhỏ, lại giỏi bắn cung, cưỡi ngựa. Tuổi trẻ tài cao như thế, lại thêm vẻ ngoài tuấn tú. Một người có thể coi là hoàn hảo. Đúng là “tài hoa chi lắm cho trời đất ghen”. Một người hoàn hảo như thế lại trở thành hoạn quan?
Câu hỏi này sẽ là nghi vấn ngàn đời.
Bài viết hôm nay của tôi sẽ là một cách nhìn mới được kiến giải qua những phân tích sự kiện đã có với hiểu biết cá nhân.
Ngô Tuấn thời trẻ có một mối tình oan nghiệt với một người con gái tên là Dương Hồng Hạc - mỹ nhân thuộc dòng họ Dương. Người sau này trở thành hoàng hậu Thượng Dương. Mối tình đó không thể đi đến cuối cùng, vì Dương Hồng Hạc được gả cho thái tử Lý Nhật Tôn.
Thời đầu phong kiến Việt Nam có hai dòng họ lớn, đấy là họ Dương và họ Ngô. Mối uyên nguyên từ Ngô Quyền – Dương Đình Nghệ vào thế kỷ IX kéo dài đến Ngô Tuấn – Dương Hồng Hạc của thế kỷ XI. Nhưng Ngô Tuấn không có cái quyền nghiêng trời lệch đất như Ngô Quyền để quyết định cho vận mệnh của mình. Sự chấm dứt mối tình với hoàng hậu Dương Hồng Hạc đã dẫn đến một bi thương về đợt “hoạn quan” sau này của ông. Dương Hồng Hạc không được Lý Thánh Tông để ý, và bà muốn Lý Thường Kiệt có tác động trong cuộc “thâm cung nội chiến” này. Đứng giữa tình thế hung hiểm như vậy. Lý Thường Kiệt bắt buộc phải lựa chọn. Đi sai một bước thì lưỡi gươm của cả hoàng thượng và hoàng hậu đều có thể đặt lên đầu ông.
Việc ông trở thành hoạn quan có thể nói là bởi vì ông không muốn trở thành cái gai trong mắt hoàng thượng, cũng là lời cáo chung đầy bi thống của ông đối với Dương Hồng Hạc, và hơn cả, là lời khẳng định rõ ràng nhất xin đứng ngoài cuộc trong câu chuyện tình yêu và mối quan hệ lằng nhằng chốn hậu phi này.
Cho dù cái giá phải trả là đắt, quá đắt !
Đấy là lý do tại sao một chuẩn tài mạo song toàn, dung mạo tựa ngọc như Lý Thường Kiệt lại trở thành hoạn quan. Bởi vì sinh mệnh của bản thân và cái chí lớn chưa làm gì nên sự nghiệp, không thể chết vì một mối tình thời niên thiếu trong cuộc chiến chốn quan trường và chốn hậu cung.
Sự sủng ái mà thái tử Lý Nhật Tôn (sau này là vua Lý Thánh Tông) đã dành cho ông như một sự bù đắp lớn lao cho cái hy sinh khủng khiếp ấy của người đàn ông văn võ song toàn, dung mạo đẹp đẽ đó. Không chỉ được đổi thành họ Lý mà các chức danh cao quý nhất đã lần lượt đến với Ngô Tuấn. Và Lý Thường Kiệt đã đáp lại bằng trí tuệ và võ lược của mình để giữ vững cho thiên hạ nhà Lý.
Một bằng chứng nữa, khi vương phi Ỷ Lan và hoàng hậu Thượng Dương có cuộc đấu đá cho vị trí nhiếp chính. Lý Thường Kiệt đã chọn Ỷ Lan. Điều này cho thấy tâm tư cẩn mật của ông là ra sao, và tầm nhìn của ông. Nên nhớ khi ấy Thượng Dương Hoàng Hậu có sự ủng hộ của thái sư đầu triều Lý Đạo Thành. Tư duy chính trị nhạy bén ấy là lý do cho ông trở thành vị quan đầu triều nắm giữ mọi chức vị quan trọng và luôn được tín nhiệm. Tầm nhìn của ông, mọi nước cờ đều là lựa chọn không chỉ đặt đại cuộc lên hàng đầu mà còn giữ cho ngày ông mất, là mồ yên mả đẹp.
Ngô Tuấn Lý Thường Kiệt là một vĩ nhân, bởi chỉ có vĩ nhân trăm năm có một người như thế, mới đánh đổi được và làm được những điều thống thiết đến như vậy, bi tráng đến như vậy, và tạo nên sự nghiệp anh hùng ngất trời mà ta sẽ biết sau bài này.
VÕ LƯỢC
Có lẽ khi chúng ta được dạy về Lý Thường Kiệt, các bạn thường nghe kể về kỳ tích đánh Tống và bài thơ “Nam Quốc Sơn Hà”. Tôi sẽ không bắt đầu bằng câu chuyện ấy, tôi sẽ dẫn dắt các bạn đến với câu chuyện về kỳ tích khác của vị tướng uy vũ này. Đấy là “Bình Chiêm”.
Vào năm 1069, lãnh thổ đất nước ta kéo dài đến tỉnh Hà Tĩnh là dừng lại. Đấy là lãnh thổ của Đại Việt. Lãnh thổ của Chiêm Thành kéo dài từ Quảng Bình cho đến Ninh Thuận bây giờ. Tôi dùng địa danh hôm nay nên chắc các bạn mường tượng ra rồi.
Thời điểm đó, Đại Việt là một quốc gia hùng mạnh và ra lệnh cho Chiêm Thành phải thần phục. Vua Chiêm khi đó là Chế Củ thay đổi chính sách ngoại giao và muốn thần phục nhà Tống, dựa vào nhà Tống để chống đối Đại Việt.
Vua Lý Thái Tông không chấp nhận điều ấy, quyết định Nam Tiến. Đại tướng tiên phong Lý Thường Kiệt từ Thăng Long đi đường thủy, dẫn 5 vạn quân với 2000 chiến thuyền bằng mọi giá phải khiến Chiêm Thành thần phục. Tại nơi đây, ta được chứng kiến cảnh "hổ vào chuồng dê". Quân Chiêm Thành không có ai đáng là đối thủ của Lý Thường Kiệt, thế của ông như chẻ tre, đánh đâu thắng đấy:
- Ngày 24/2/1069, vua Lý Thánh Tông hạ chiếu tấn công Chiêm Thành.
- 10 ngày kể từ khi rời Thăng Long, đưa quân vào hải phận Chiêm Thành.
- Sau 15 ngày, Lý Thường Kiệt có mặt tại cửa biển Nhật Lệ (Quảng Bình ngày này). Dừng ở đây một chút nhé. Bạn có thấy hành quân thần tốc không? Đã nắm sử thời nhà Lý ở đây, bạn sẽ dễ dàng hiểu về cuộc hành quân của vua Quang Trung. Lý do vì sao ông có thể hành quân nhanh như thế để ra tiêu diệt Tôn Sĩ Nghị, cũng chính từ đường thủy mà ra.
- Cửa Nhật Lệ là nơi tập trung của thủy quân Chiêm Thành. Một cuộc đụng độ xảy ra, Lý Thường Kiệt dễ dàng bẻ gãy tuyến phòng thủ thứ nhất của Chiêm Thành.
- Sau 19 ngày, quân Đại Việt đã kéo tới Quy Nhơn. Tướng Chiêm là Bố Bì Đà La dàn trận trên bờ sông Tu Mao chặn đánh. Vào trận, sau vài nốt nhạc. Lý Thường Kiệt chém đầu tướng Chiêm là Bố Bì Đà La rồi vượt qua sông Tu Mao, thẳng tiến đến kinh đô Chiêm Thành. 26 ngày để từ kinh đô nước mình qua kinh đô nước bạn. Trước Quang Trung và Lê Trọng Tấn, đấy là Lý Thường Kiệt.
- Vua Chế Củ trong đêm mang vợ con chạy trốn. Lý Thường Kiệt hạ gục Chiêm Thành. Trong vòng 1 tháng, đuổi Chế Củ ra tới tận biên giới Chân Lạp. Và bắt sống tại biên giới. Khi đó là vào tháng 4.
- Tháng 7, đoàn quân Nam Chinh chiến thắng trở về. Vua Chế Củ và toàn gia bị bắt sống. Để xin toàn mạng. Chế Củ xin cống nạp cho Đại Việt ba châu: Bố Chính, Ma Linh và Địa Lý. Bạn biết đó là vùng đất nào không? Đấy là Quảng Bình và Quảng Trị hôm nay. Có lẽ đọc đến đây, mình đã cho các bạn miền trung biết thêm một chút lịch sử của quê hương các bạn rồi đấy.
35 năm sau, người kế thừa ngôi báu của Chiêm Thành là Chế Ma Đa quyết định đòi lại đất của tổ tiên. Ông mở đợt phản công nhắm về Đại Việt và lấy lại 3 vùng đất ấy. Lý Thường Kiệt buộc phải ra tay. Năm ấy, vị tướng già của chúng ta đã 85 tuổi. Lý Thường Kiệt là vị tướng quân có tuổi thọ cao bậc nhất trong lịch sử dân tộc. Ông làm quan trải qua ba đời vua nhà Lý, gồm Lý Thái Tông : 1028-1054 , Lý Thánh Tông : 1054-1072 và Lý Nhân Tông: 1072-1127.
Lại một lần nữa, ông đánh tan quân Chiêm Thành. Buộc Chế Ma Na phải trả lại 3 vùng đất đã được lấy đi.
Với nền tảng nhà Lý đặt ở thế kỷ XI trên bệ phóng là mưu lược cầm quân của Lý Thường Kiệt. Các đời Trần, Hồ, Lê, Nguyễn sau này dần dần tạo nên đất nước hình chữ S như ngày hôm nay. Tất cả mọi sự đều bắt nguồn từ quân trạng của Thái Uý Lý Thường Kiệt.
***
Câu chuyện hôm nay để hiểu về con đường mà cha ông ta đã từng đi. Hãy góp phần bảo vệ quê hương, đấy là vùng đất cha ông ta đổ xương máu để giành được. Lịch sử luôn công bằng, lịch sử sẽ hỏi ta rằng, đất không phải là ta giành được, đất là do cha ông đổ máu mà có, thế hệ sau hãy phát triển hoặc giữ gìn mảnh đất chứ đừng phá công sức của cha ông.
Nếu hôm nay phá hoại tấc đấc của cha ông, ngày xuống suối vàng, trả lời sao với tiền nhân đây?
(Hết phần 1: “BÌNH CHIÊM”. Đón đọc Phần 2: “PHÁ TỐNG”)
Các clip phóng sự điều tra về bán hàng đa cấp bất chính/lừa đảo
Bóc Trần Thủ Đoạn Kinh Doanh Đa Cấp Lừa Đảo
VTV24 (Tác phẩm đoạt giải vàng Liên hoan Truyền hình Toàn quốc 2015)
Nhận diện đa cấp bất chính (đa cấp lừa đảo)
VTV1 (Bản tin thời sự)
Màn kịch trao thưởng tiền tỉ của đa cấp Thăng Long
An Ninh TV
Thâm nhập Thiên Ngọc Minh Uy - Bài 5: Giải cứu khỏi 'động' đa cấp
Loạt phóng sự điều tra của Báo điện tử VietnamNet:
- Bài 1: Thâm nhập 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 2: Tín dụng đen núp 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 3: Dân nghèo mê muội - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 4: Bí thư tỉnh ra tay - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 5: Giải cứu khỏi 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
Bài 5: Giải cứu khỏi đại lý đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy
Nghe những lời dụ dỗ ngon ngọt về cơ hội làm giàu tại đại lý của Thiên Ngọc Minh Uy, bà Trần Thị Lan đã tìm mọi lý do để bán căn nhà 5 tầng khang trang với giá 12 tỉ để chơi đa cấp.
Hoa hồng tiền tỉ: Mỡ nó rán nó
Qua một người bạn thân giới thiệu, bà Lan đã tham gia hệ thống bán hàng đa cấp của Thiên Ngọc Minh Uy (TNMU) từ tháng 1/2015 tại cơ sở Ngọc Thái (Đống Đa, Hà Nội). Ban đầu, bà mua 26 mã dưỡng sinh với giá 11,8 triệu/mã với hi vọng sau 1 năm thu hồi được 25 triệu/mã.
Bà Lan kể lại: Lúc đó, bà được đưa đi dự các hội thảo với hàng ngàn người tham dự, tiền thưởng hoa hồng lên tới vài tỉ. Những màn giới thiệu về các sản phẩm thực phẩm chức năng có tác dụng chữa cả bệnh ung thư khiến bà mê muội.
Bạn thân của bà cũng say không kém, kéo cả chồng tham gia. Vì bà này vừa là tuyến trên trực tiếp (được hưởng hoa hồng từ việc mời bà Lan, lại là chỗ thân quen nên đã động viên bà Lan huy động tiền để tham gia nhiều nhất có thể.
Cơ sở đa cấp của Thiên Ngọc Minh Uy mà bà Lan tham gia
“Tôi nói đang cạn tiền thì bà ấy bảo đang có ý định cắm nhà vào ngân hàng để vay thêm 4 tỉ mua thêm các mã hàng tại đại lý của TNMU cho cả hai vợ chồng. Nếu tôi muốn thì có thể vay ké, tôi chỉ việc trả lãi ngân hàng phần tôi vay. Thấy bạn có ý giúp mình kiếm tiền, tôi đồng ý" - bà Lan kể lại.
Sau đó, bà Lan được người này cho vay 2 tỷ đồng. Ngay lập tức, số tiền trên được chuyển thành gần 200 mã hàng mua máy ozon tại đại lý này với đơn giá 10,7 triệu đồng/máy. Trong tháng đó, bà Lan nhận về gần 400 triệu tiền hoa hồng mà không hề nghĩ ra số tiền đó chính là tiền của mình được trả theo kiểu ‘mỡ nó rán nó’.
Bán nhà chơi đa cấp
Sau lần nhận hoa hồng khủng trên, bà Lan chỉ nhận được những số tiền nhỏ giọt ở các tháng tiếp theo. Lúc này, áp lực từ việc trả lãi ngân hàng ngày càng lớn. Để có tiền trả khoản vay và tiếp tục “mộng làm giàu” cùng đại lý của TNMU, bà Lan đã nghĩ tới chuyện bán nhà.
Bà Lan có ngôi nhà 5 tầng ở mặt tiền một con phố lớn tại quận Cầu Giấy, Hà Nội. Diện tích đất là 100m2. Ngôi nhà đứng tên bà.
Cũng theo bà Lan, khi phong thanh nghe được ý định bán nhà, đã có "đồng nghiệp" trong cơ sở Ngọc Thái của TNMU gợi ý bà Lan tạm thời sang tên đất và nhà cho một người khác để người này đứng ra vay ngân hàng giúp bà.
"Tuy nhiên, tôi không đồng ý vì tôi có biết người đứng ra nhận sang tên nhà, đất của tôi là ai đâu. Họ lật lọng sau khi sang tên thì tôi mất nhà mà chỉ nhận được số tiền ít ỏi", bà Lan nói.
"Bí quá, tôi liền nghĩ ra cách là bán nhà. Tôi đưa lý do là muốn có tiền chia cho các con. Vừa rao bán, lập tức có người đến mua với giá 12 tỉ. Tôi chia cho các con 6 tỉ, số tiền còn lại tôi trả tiền vay ké từ bạn và mua gấp một nhà chung cư để ở tạm. Nếu không vì tham gia cơ sở Ngọc Thái của TNMU, chắn chắn tôi không bao giờ bán nhà", bà Lan chua chát.
Giải cứu khỏi "động" đa cấp
Sau khi đọc được những bài viết của VietNamNet về các đại lý của TNMU, bà Lan ngộ ra chuyện làm giàu từ những mã hàng này là chuyện hoang đường. Được sự động viên của các con, bà Lan gửi đơn đề nghị xác minh thông tin và trợ giúp pháp lý trong hành trình "rút vốn" khỏi đại lý của TNMU.
Dù đã gửi đơn nhưng cứ sau mỗi lần tiếp xúc với "đồng nghiệp" tại đại lý Ngọc Thái, bà Lan lại dao động bởi những lý lẽ "đồng nghiệp" đưa ra như: chỉ tháng sau là sẽ nhận được hoa hồng khủng; giờ mà rút thì chỉ nhận được 60% số tiền đã bỏ ra; phải bồi thường tiền hoa hồng cho các tuyến trên đã nhận hoa hồng từ việc mời bà vào mua hàng...
Tiếp nhận đơn của bà Lan, chúng tôi đã nghiên cứu hồ sơ và xin ý tư vấn từ các chuyên gia pháp lý. Sau khi giải thích cặn kẽ dựa trên các cơ sở pháp lý, bà Lan đã làm đơn đề nghị đại lý Ngọc Thái của công ty TNHH TNMU mua lại hàng của bà theo quy định tại điều 26, Nghị định 42/2014/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp.
Ngày 15/4, sau 4 ngày kể từ lúc đưa đơn, bà Lan được hẹn lên ký hợp đồng thanh lý. Theo đó, số hàng bà có thể gửi trả lại đại lý Ngọc Thái của TNMU có giá trị hơn 2,3 tỉ. Tuy nhiên, do bà đã nhận về 557 triệu đồng tiền hoa hồng và phải khấu trừ đi 10% tiền phí lưu kho nên bà được nhận về 1,527 tỉ đồng.
"Tính ra tôi chẳng được đồng hoa hồng hay lương nào. Ngược lại, tôi còn âm mất gần 400 triệu bởi tiền khấu trừ và việc không thể trả lại gần 20 mã hàng tôi đã dùng. Tuy nhiên, như vậy cũng đã là may mắn. Tôi rất biết ơn báo VietNamNet đã tư vấn và đồng hành cùng tôi", bà Lan nói.
Cách lấy lại tiền sau khi tham gia đa cấp
Điều 26, Nghị định 42/2014/NĐ-CP nêu: Công ty kinh doanh đa cấp buộc phải mua lại hàng hoá của khách mua hàng trong trường hợp hàng hoá còn nguyên tem, mác; người mua hàng chưa nhận hàng quá 30 ngày; Công ty đa cấp phải trả lại người có đề nghị được công ty mua lại hàng số tiền ít nhất là 90% trên tổng số tiền mà người mua đã bỏ ra mua hàng lúc ban đầu sau khi đã trừ đi chi phí lưu kho, quản lí và các chi phí khác.
Điều 26, Nghị định 42/2014/NĐ-CP nêu: Công ty kinh doanh đa cấp buộc phải mua lại hàng hoá của khách mua hàng trong trường hợp hàng hoá còn nguyên tem, mác; người mua hàng chưa nhận hàng quá 30 ngày; Công ty đa cấp phải trả lại người có đề nghị được công ty mua lại hàng số tiền ít nhất là 90% trên tổng số tiền mà người mua đã bỏ ra mua hàng lúc ban đầu sau khi đã trừ đi chi phí lưu kho, quản lí và các chi phí khác.
Chưa thấy Thiên Ngọc Minh Uy sai: Hỏi ngược ngành công thương
Nguồn: Báo Đất Việt (PV: Quế Chi)
Việc kiểm tra ghi nhãn mác TPCN của Thiên Ngọc Minh Uy và có kết luận sơ bộ chỉ do Thanh tra ngành Công thương thực hiện là chưa đủ, không đúng chức năng thanh tra. Đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy: Khắp nơi phát hiện trái luật Dân đau khổ vì đa cấp, bộ ngành bảo tốt
Bộ Công thương hiện vẫn đang thực hiện thanh tra 7 công ty kinh doanh đa cấp. Trong đó, theo nguồn tin từ Infonet, kết quả thanh tra Công ty Thiên Ngọc Minh Uy phát hiện chỉ có một số điểm cần khắc phục không lớn, công ty thực hiện đúng quy định về ghi nhãn hàng hóa.
Trao đổi với Đất Việt, PGS.TS. Trần Đáng, Chủ tịch Hiệp hội TPCN Việt Nam cho rằng, TPCN vốn không thể chữa được bất cứ loại bệnh nào. Việc ghi nhãn mác hàng hóa có đúng quy định pháp luật hay không phải để cơ quan đúng chuyên môn xác nhận.
"Về việc Bộ Công thương có thông tin kết luận sơ bộ như theo phản ánh báo chí cho biết "đã thực hiện các quy định của pháp luật về ghi nhãn hàng hoá", của Thiên Ngọc Minh Uy, theo tôi, phải xem kỹ lại. Bởi việc chứng thực các thông tin này là chức năng của Bộ Y tế mà cụ thể là Cục ATTP hoặc Thanh tra Bộ Y tế. Nếu không có chuyên môn thì không thể xác nhận việc này", PGS. TS. Trần Đáng nhận định.
Theo PGS.TS. Trần Đáng, TPCN cần được kiểm tra dưới các thông tin nhãn mác có ghi đúng như trong thành phần của thuốc hay không, tác dụng hỗ trợ chữa bệnh ra sao, tới đâu, việc tổ chức các đoàn tuyên truyền hỗ trợ điều trị như thế nào... chứ không chỉ dựa vào các nhãn mác được dán trên sản phẩm có đúng quy định không.
Theo vị chuyên gia, rất nhiều thông tin dư luận và ghi nhận cho thấy công ty Thiên Ngọc Minh Uy có tổ chức các trung tâm khám bệnh. Điều này đặc biệt cần làm rõ.
''Bởi riêng về điều kiện các trung tâm khám chữa bệnh phải được tuân thủ các quy định nghiêm ngặt của Bộ Y tế, các điều kiện về y, bác sỹ với trình độ chuyên môn được cấp phép", PGS.TS. Trần Đáng cho hay.
Vị chuyên gia đặt vấn đề, trong hoạt động kinh doanh đa cấp rõ ràng là Thiên Ngọc Minh Uy có nhiều dấu hiệu đáng ngờ: bắt các nhà phân phối phải bỏ tiền ra với số tiền lớn mới được tham gia vào hệ thống của họ, mua sản phẩm của họ hoặc mời chào bỏ ra một khoản tiền để lấy lời cao hơn nhiều lần, có khi không trả lại. Điều này trái với các quy định về hoạt động kinh doanh đa cấp.
Đồng tình với quan điểm này, GS.TS. Trịnh Quân Huấn, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng, TPCN nếu được quảng cáo là "chữa được ung thư" là sai. TPCN là một loại thực phẩm bổ sung, có chức năng hỗ trợ điều trị bệnh ung thư. Việc khám chữa bệnh của các trung tâm cũng phải được phép và được cấp bởi Bộ Y tế, ngoài ra còn trình độ chuyên môn cũng phải có xác nhận của người thực hiện khám chữa bệnh.
"Tất cả các sản phẩm TPCN đều được quy định trong Điều 3 và Điều 4 của Thông tư 43, Bộ Y tế, cụ thể yêu cầu đối với các TPCN đều phải công bố hợp quy và phù hợp quy định ATVSTP, yêu cầu báo cáo hiệu quả về công dụng.
Cần xem TPCN đó đã được quảng cáo và đã có báo cáo về hiệu quả, công dụng hay chưa sẽ phải chiếu theo Thông tư 43 của Bộ Y tế", GS.TS. Trịnh Quân Huấn nhận xét.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay: "Theo tôi, tốt nhất là Bộ Công an nên vào cuộc trong vụ việc này. Công an sẽ chiếu theo 2 loại văn bản quy phạm pháp luật của 2 Bộ, cụ thể là các văn bản của Bộ Công thương về bán hàng đa cấp và các văn bản từ Bộ Y tế về quản lý thực phẩm chức năng, từ đó mới đưa ra kết luận.
Khi đó, việc TPCN được quảng cáo là điều trị được bệnh là sai quy định của pháp luật. Hành vi này có cấu thành tội lừa đảo hay không phải do Công an vào cuộc mới xác định được".
Theo GS. TS. Trịnh Quân Huấn, việc yêu cầu báo cáo thử nghiệm hiệu quả công dụng là điều rất quan trọng giúp cho người sử dụng biết được những hiệu quả và công năng của các TPCN như thế nào đối với quá trình điều trị bệnh. Ngoài ra, các TPCN đúng quy định đều phải ghi dòng chữ: "Đây là TPCN, không phải là thuốc, không có tác dụng chữa bệnh".
Ông Huấn cho rằng, đưa các văn bản, thông tin về bán hàng đa cấp là chưa đầy đủ nên người dân chưa hiểu hoàn toàn về loại hình kinh doanh này. Do chưa hiểu nên người thân giới thiệu sẽ tin ngay dù cho rằng nó có vô lý như việc ngồi không vẫn sinh lời lãi, kiếm tiền.
Vì người dân chưa hiểu thế nào là bán hàng đa cấp, chưa hiểu làm sao để kiếm được tiền trong bán hàng đa cấp, cần thiết thì phải quy định cụ thể với những người tham gia bán hàng đa cấp, có kiến thức, trình độ ra sao... Nếu vi phạm thì hành vi nào là thuộc loại xử lý nào, phạt hành chính hay truy tố trước pháp luật...
PS.TS. Trịnh Quân Huấn phân tích: "Người dân mình cả tin, ngay cả khi nghe tin cả trăm công ty đa cấp dồn dập vào làng như vậy mà vẫn chấp nhận bỏ tiền vào đó. Tới khi đổ bể thì chỉ thiệt cho người nghèo mà thôi. Do vậy, việc quy định như thế nào là lừa đảo, phải bị truy tố trước pháp luật cần phải cụ thể hơn nữa để trước mắt hạn chế được việc tham gia vô tội vạ vào đa cấp dù không biết lợi ích và vi phạm pháp luật của nó ra sao.
Ngoài ra, hậu kiểm việc kinh doanh đa cấp, TPCN còn hạn chế. Đặc biệt là kiểm soát sản xuất TPCN trong nước. Kiểu sản xuất từ nhà bếp, chuồng gà cũng là nơi sản xuất được TPCN, tôi cho là rất nguy hiểm nếu không có hậu kiểm".
"Trên thế giới, việc hậu kiểm rất được chú trọng. Công ty nào sai phạm sẽ bị phạt tiền rất nặng, sai phạm nghiêm trọng hơn có thể phạt tù. Ở Việt Nam có thể thấy các văn bản quy phạm pháp luật có rồi nhưng không thực hiện hoặc vì nhiều lý do, nên việc hậu kiểm còn chưa đạt ở mức kiểm soát được lượng và chất của sản phẩm trước khi tung ra thị trường", ông Huấn nhấn mạnh.
Thâm nhập Thiên Ngọc Minh Uy - Bài 4: Bí thư tỉnh ra tay
Loạt phóng sự điều tra của Báo điện tử VietnamNet:
- Bài 1: Thâm nhập 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 2: Tín dụng đen núp 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 3: Dân nghèo mê muội - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 4: Bí thư tỉnh ra tay - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 5: Giải cứu khỏi 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
Bài 4: Bí thư tỉnh ra tay siết chặt quản lý đa cấp
Riêng năm 2015, 5 cơ sở đa cấp của Thiên Ngọc Minh Uy đạt “doanh thu” gần 15 tỷ đồng trên địa bàn tỉnh nghèo Tuyên Quang. Bí thư tỉnh ủy Tuyên Quang yêu cầu “siết chặt quản lý, tuyên truyền người dân” về đa cấp.
15 công ty đa cấp “bủa vây” Tuyên Quang
Trưởng phòng Quản lý Thương mại (Sở Công thương Tuyên Quang) Nguyễn Minh Chính cho biết, trên địa bàn tỉnh hiện có 15 công ty kinh doanh đa cấp. Trong đó, riêng Thiên Ngọc Minh Uy có 5 hộ kinh doanh tại TP. Tuyên Quang và các huyện Chiêm Hóa, Sơn Dương, Hàm Yên.
15 công ty kinh doanh đa cấp tại Tuyên Quang:
Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy; Công ty Lô hội; Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam; Công ty Nu Skin Enterprises VN; Công ty TNHH Nhượng quyền thương mại Thăng Long; Công ty Liên kết Sản xuất - Thương mại VN; Amway Việt Nam; Morinda Việt Nam; Mỹ phẩm Thường xuân; Công ty Herbalife VN; Công ty Đầu tư sản xuất và Thương mại MLM VN; Con đường Việt; Liên kết tri thức; XNK và Thương mại Quốc tế TNC; Công ty CNI Việt Nam.
Báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh của công ty này năm 2015, doanh thu hơn 14,886 tỷ đồng. Số lượng người tham gia mạng lưới này là 1.860 người.Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy; Công ty Lô hội; Công ty CP Liên minh tiêu dùng Việt Nam; Công ty Nu Skin Enterprises VN; Công ty TNHH Nhượng quyền thương mại Thăng Long; Công ty Liên kết Sản xuất - Thương mại VN; Amway Việt Nam; Morinda Việt Nam; Mỹ phẩm Thường xuân; Công ty Herbalife VN; Công ty Đầu tư sản xuất và Thương mại MLM VN; Con đường Việt; Liên kết tri thức; XNK và Thương mại Quốc tế TNC; Công ty CNI Việt Nam.
Ông Chính cho biết, cơ quan này thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo lĩnh vực, do đó, phải tiếp nhận hồ sơ, giấy phép kinh doanh của các công ty này đã được Bộ Công thương cấp phép.
“Hồ sơ, giấy phép hoạt động của Thiên Ngọc Minh Uy được Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) cấp phép. Họ gửi thông báo tới Sở Công thương về việc sẽ mở đại lý, cơ sở kinh doanh tại Tuyên Quang. Về mặt quản lý nhà nước, chúng tôi phải tiếp nhận” - ông Chính nói thêm.
Ông Chính còn cho biết, những công ty hoạt động đa cấp này còn gọi điện thúc giục, thậm chí hối thúc, “đe dọa” Sở khi cơ quan này chưa có văn bản phúc đáp khi gần tới thời gian theo quy định.
Đổ bộ lên Tuyên Quang từ năm 2014, đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy đã từng “gây bão” khi lôi kéo người dân tham gia.
Ông N.V.B - một cán bộ nghỉ hưu sinh sống tại đây cho biết: Người già, cán bộ nghỉ hưu… là các đối tượng mà đa cấp hướng tới.
“Có những buổi họp tổ dân phố, nội dung cuộc họp không ai để ý, vì mọi người còn mải rủ nhau tham gia đa cấp. Cách thức hoạt động của họ là mời tới chăm sóc sức khỏe, tổ chức cho các cụ tham gia các trò chơi tập thể, sau đó tặng quà là những viên đá với giới thiệu là “đá năng lượng”. Nếu các cụ rủ thêm bạn đến tham gia, sẽ được tặng quà lớn hơn” - ông B. cho biết.
Rất nhiều các cụ cao tuổi giấu con cái mang tiền tiết kiệm để tham gia đa cấp. Ông Nguyễn Văn Đ., sinh sống tại chợ Tuyên Quang, một người đi lao động ở Đức về, cũng “nướng” vào đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy cả trăm triệu đồng để mua gói “trị liệu sức khỏe”.
HĐND chất vấn
Ông Chẩu Văn Lâm, Bí thư tỉnh ủy Tuyên Quang cho biết, đa cấp đã từng là nội dung “nóng” trong nhiều phiên chất vấn tại các cuộc họp thường kỳ HĐND tỉnh Tuyên Quang.
Tại phiên họp HĐND tỉnh Tuyên Quang kỳ 11 (tháng 12/2015), các đại biểu đã chất vấn GĐ Sở Công thương về công tác quản lý lĩnh vực đa cấp.
Thiên Ngọc Minh Uy có mặt ở rất nhiều tỉnh, thành và đang cuốn người dân nghèo vào vòng xoáy "giấc mộng làm giàu"
Bí thư tỉnh Tuyên Quang đã chỉ đạo các sở ban ngành quản lý chặt chẽ hoạt động bán hàng đa cấp; tăng cường kiểm tra, thanh tra, kiểm soát nhằm kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật của các tổ chức, cá nhân hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn.
Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của nhân dân về hoạt động này; tránh để bị lợi dụng, lôi kéo, dụ dỗ tham gia vào các hoạt động bán hàng đa cấp bất chính...
Ông Nguyễn Minh Chính thẳng thắn: “Các công ty đa cấp rất “khôn” trong việc hoàn thiện hồ sơ pháp lý. Họ hoạt động rất kín kẽ, đánh vào tâm lý của những người nhẹ dạ cả tin, ít va chạm, thậm chí còn tổ chức các lớp tập huấn để đào tạo kỹ năng cho người tham gia".
Theo ông Chính, cơ quan cấp phép là Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công thương) nên cấp Sở không có thẩm quyền gì ngoài chức năng quản lý nhà nước đối với công ty đa cấp. Danh mục các mặt hàng, giá cả… cũng được cấp Bộ phê duyệt.
Quản lý thị trường, Thanh tra của Sở Công thương, cơ quan công an cấp địa phương chỉ vào cuộc nếu như có phản ánh về chất lượng sản phẩm, sản phẩm kinh doanh không nằm trong danh mục đăng ký kinh doanh, hoặc nếu như có đơn thư tố cáo của người dân.
Tuy nhiên, trong thời gian hơn 2 năm hoạt động, chưa có bất kỳ đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh nào.
"Người tham gia thì lén lút, đến chồng con cũng giấu. Nếu có mất thì họ cũng chỉ biết ngậm đắng nuốt cay. Cũng chưa có cơ sở nào bị "vỡ trận"" - ông Chính nói.
Theo danh mục hàng hóa kinh doanh đa cấp của Thiên Ngọc Minh Uy gửi kèm hồ sơ mở cơ sở kinh doanh tới Sở Công thương Tuyên Quang, công ty này hiện kinh doanh gần 100 mặt hàng thuộc các nhóm thực phẩm chức năng; hàng may mặc; mỹ phẩm, hàng kim khí điện máy, hàng gia dụng, dụng cụ mát-xa.
Trong đó, có các sản phẩm quần lót nam - nữ có chức năng chỉnh hình với mức giá từ 1,2 - 8,4 triệu đồng/sản phẩm.
Tất cả các sản phẩm này đều có nguồn gốc từ Trung Quốc, Đài Loan.
Về mức giá “trên trời”, đại diện Sở Công thương Tuyên Quang giải thích: “Họ đăng ký với cơ quan cấp phép. Còn chi phí sản xuất, chất lượng sản phẩm, chúng tôi không nhận được văn bản nào của cơ quan cấp phép (Cục Quản lý Cạnh tranh, Bộ Công thương) hoặc văn bản giải thích của đơn vị bán sản phẩm. Cục Quản lý cạnh tranh về duyệt mức giá mà họ trình lên, nhân viên của họ cứ thế bán thôi”.
Bộ Công thương: Chưa phát hiện sai phạm tại Thiên Ngọc Minh Uy
Nguồn: Báo điện tử Infonet
Chiều 15/4, đại diện Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công thương) khẳng định, vẫn chưa có kết luận cuối cùng về kết quả kiểm tra đối với 7 doanh nghiệp kinh doanh bán hàng đa cấp, trong đó có Thiên Ngọc Minh Uy.
"Hiện nay, Đoàn kiểm tra đang tiến hành việc kiểm tra đối với 7 doanh nghiệp và vẫn chưa kết thúc nội dung kiểm tra tại bất kỳ doanh nghiệp nào. Do đó, thông tin về việc đã có kết luận kiểm tra cuối cùng đối với một số doanh nghiệp là không chính xác"- đại diện cơ quan này khẳng định.
Trước đó, ngày 21/3/2016, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1052/QĐ-BCT về việc thành lập Đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bán hàng đa cấp tại 7 doanh nghiệp bán hàng đa cấp.
Cụ thể 7 doanh nghiệp bán hàng đa cấp vào "tầm ngắm" lần này gồm: Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy, Công ty TNHH Unicity Maketing Việt Nam, Công ty TNHH Amway Việt Nam, Công ty cổ phần Tập đoàn Liên kết Việt Nam, Công ty cổ phần Liên kết Tri thức, Công ty cổ phần Liên Minh tiêu dùng Việt Nam, Công ty TNHH Nhượng quyền Thăng Long.
Trong số các doanh nghiệp bị kiểm tra họat động bán hàng đa cấp lần này, cái tên được nhắc tới khá nhiều là Thiên Ngọc Minh Uy. Doanh nghiệp này thành lập ngày 30/6/2006, có trụ sở tại Hà Nội, chi nhánh tại TP.Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Nội dung kiểm tra tại doanh nghiệp này gồm các hồ sơ pháp lý, hoạt động bán hàng đa cấp của các công ty, kết quả kinh doanh năm 2014 - 2015....
Tuy nhiên, theo nguồn tin của chúng tôi , Đoàn kiểm tra của Bộ Công thương đã hoàn tất quá trình kiểm tra tại Thiên Ngọc Minh Uy. Biên bản kiểm tra của Đoàn kiểm tra kết luận, trong thời gian ngắn công ty này đã khẩn trương chuẩn bị tài liệu cung cấp cho Đoàn.
Biên bản này của Đoàn kiểm tra nhấn mạnh, năm 2014 - 2015, Thiên Ngọc Minh Uy đã thực hiện nộp các loại thuế hơn 418 tỷ đồng (gồm cả khoản khấu trừ thuế thu nhập cá nhân của người tham gia). Trong quá trình kinh doanh, một số đại lý có vi phạm quy định của công ty, công ty đã chấm dứt hợp đồng với các đại lý này. Một số người tham gia có yêu cầu trả hàng đã được Công ty trả lại tiền. Như ngay tại thời điểm kiểm tra, Thiên Ngọc Minh Uy đã "trưng" bằng chứng danh sách người tham gia trả hàng tháng 1 và 2/2016 với số lượng 5.336 đơn hàng.
"Công ty đã thực hiện quy định của pháp luật về kinh doanh đa cấp"- biên bản của Đoàn kiểm tra khẳng định.
Tuy nhiên, Đoàn kiểm tra cũng chỉ ra một số điểm Thiên Ngọc Minh Uy cần khắc phục. Đó là, phải thông báo kịp thời tới các Sở Công thương khi có thay đổi thông tin trên Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Thực hiện đào tạo cơ bản cho toàn bộ người tham gia chương trình đào tạo cơ bản đã đăng ký và cấp thẻ thành viên cho người tham gia. Ngoài ra, Đoàn kiểm tra cũng yêu cầu công ty này ghi nhậnd đầy đủ thông tin người tham gia trong hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp.
Đoàn kiểm tra cho biết, tại thời điểm kiểm tra Thiên Ngọc Minh Uy đã đăng ký kinh doanh bán hàng đa cấp với 139 sản phẩm/bộ sản phẩm gồm: thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, sản phẩm may mặc và kim khí điện máy.... Đoàn kiểm tra đã lấy ngẫu nhiên 67 loại thực phẩm chức năng, 5 mỹ phẩm và 6 sản phẩm điện kiểm tra thì đều có xác nhận của cơ quan chức năng và đã thực hiện các quy định của pháp luật về ghi nhãn hàng hoá.
Trong 2 năm 2014-2015, Thiên Ngọc Minh Uy đã thu 3.448 tỷ đồng tiền mặt từ những người tham gia. Tổng doanh thu trong 2 năm 2014 - 2015 là 3.593 tỷ đồng, riêng năm 2014 là 1.105 tỷ đồng và năm 2015 là 2.488 tỷ đồng.
Số tiền mà Thiên Ngọc Minh Uy đã chi trả hoa hồng cho những người tham gia mạng lưới của mình trong 2 năm 2014 - 2015 là 1.586 tỷ đồng. Tỷ lệ chi hoa hồng trong năm 2015 là gần 39,9%, trong khi giới hạn với tỷ lệ này là 40%.
Trái với kết luận này, báo chí thời gian qua đã phản ánh nhiều thông tin về hoạt động kinh doanh đa cấp có vấn đề của Thiên Ngọc Minh Uy.
Thâm nhập Thiên Ngọc Minh Uy - Bài 3: Dân nghèo mê muội
Loạt phóng sự điều tra của Báo điện tử VietnamNet:
- Bài 1: Thâm nhập 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 2: Tín dụng đen núp 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 3: Dân nghèo mê muội - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 4: Bí thư tỉnh ra tay - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 5: Giải cứu khỏi 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
Bài 3: Dân nghèo mê muội cắm bìa đỏ theo đa cấp
Trong khi một số công ty kinh doanh đa cấp đã bị các ngành chức năng "sờ gáy" - bao gồm cả Thiên Ngọc Minh Uy - thì ở những vùng quê nghèo, nhiều người dân vẫn đang chìm trong "giấc mộng làm giàu" mang tên đa cấp.
Lôi kéo cả mẹ chồng
Vẻ chân thật, cả tin của bà Nguyễn Thị Hằng (54 tuổi - tên nhân vật đã được thay đổi - PV), một nông dân thuần túy đang sống tại thôn Xy Thượng (xã Tân Lập, huyện Sông Lô, Vĩnh Phúc) vẫn chưa mất đi, dù sau gần 2 năm tham gia mạng lưới đa cấp TNMU đã khiến khả năng “thuyết trình” của bà tăng lên rất nhiều.
Bà Hằng cho biết, đã thế chấp bìa đỏ thửa đất hơn 1.000m2 để vay 90 triệu đồng. Hợp đồng với ngân hàng ghi "vay vốn chăn nuôi bò và lợn thịt".
Vợ chồng bà Hằng, ông Thuận (tên nhân vật đã được thay đổi - PV) tham gia mạng lưới đa cấp của TNMU với những mã hàng lên đến hơn trăm triệu đồng
"Gia đình tôi đã tham gia gần chục “mã”, tổng số tiền lên đến hơn 100 triệu đồng. Số tiền mà tôi nhận được, tháng cao nhất lên tới gần 40 triệu, là tiền thù lao công ty trả cho tôi" - bà Hằng cho hay.
Ngoài hai vợ chồng, mẹ chồng, bà Hằng còn lôi kéo và hiện nay mạng lưới dưới bà đã lên đến gần 80 người. Bà Hằng đang ở vị trí Phó trưởng phòng, dù trình độ học vấn mới chỉ 7/10. Công việc chính mà bà vẫn làm gần hai chục năm nay là trồng lúa, buôn bán thóc gạo và gà thịt.
Khi chúng tôi tìm tới, bà Hằng đang "chủ trì" buổi họp các thành viên, có cả bà mẹ chồng 80 tuổi cũng chống gậy đi họp.
Chồng bà, ông Trần Văn Thuận (cũng là hội viên), ở nhà chăn nuôi gà vịt, trông coi chiếc máy xay xát, đã nhiệt tình gọi vợ về tiếp chuyện.
Hợp đồng được ký kết giữa công ty Thiên Ngọc Minh Uy và "nhà đầu tư"
"Sáng nay tôi vừa đi dự hội thảo tri ân thành viên mãi dưới TP Vĩnh Yên. Tháng này tôi nhận được 2,5 triệu, vẫn còn niêm phong nguyên phong bì đây" - bà Hằng hồ hởi.
Bà Hằng cho biết, sau gần 2 năm, bà đã nhận được số tiền tri ân lên tới… 300 triệu đồng (!?). Tuy nhiên, khi PV hỏi thì bà không đưa được bằng chứng nào. Đồng thời, món nợ 90 triệu bà vẫn chưa trả ngân hàng và cho rằng: "Tôi còn phải làm nhiều việc khác. Hàng tháng tôi vẫn đóng lãi 800 ngàn đồng. Nếu như mạng lưới các thành viên phát triển tốt, năm nay tôi sẽ lên vị trí Trưởng phòng".
Bệnh nào cũng khỏi, không cần đi viện
Bà Hằng tham gia mạng lưới này vào khoảng tháng 4/2014. Khi đó, các đại lý của công ty TNMU bắt đầu rục rịch đổ bộ đến vùng quê để phát "phiếu chăm sóc sức khỏe miễn phí".
Điều khiến bà tin và mê muội sau đó là do khi nhận phiếu để chữa cánh tay bị đau không cử động được từ nhiều năm trước đó, chỉ 2 lần điều trị bà đã khỏi bệnh.
"Các nhân viên của TNMU mở trụ sở ở huyện Lập Thạch xoa bóp cho tôi mỗi lần khoảng 1 tiếng. Cô điều trị viên giỏi lắm, bảo tay tôi đau không cử động được là do… tim chứ không phải bệnh tật gì ở tay cả. Như thế, bệnh viện chẩn đoán sai hết”, bà Hằng hào hứng nhớ lại.
Không chỉ thế, chồng bà Hằng bị viêm đa khớp, hai chân tê gần như liệt, không đứng thẳng được; bà mẹ chồng ngót 80 tuổi bị bệnh gout, cứ trái gió trở trời là người ê ẩm, đau nhức, cũng được bà Hằng "phó thác" vào TNMU.
Khỏi về xương khớp, bà Hằng tiếp tục mua thêm các mã để cả nhà chữa bệnh… dạ dày.
“Không cần uống thuốc, họ chỉ xoa bóp lục phủ ngũ tạng, thế là bệnh dạ dày khỏi hết. Bệnh nào cũng khỏi, không cần đến bệnh viện điều trị. Gần hai năm nay, cả nhà tôi đều mạnh khỏe, hết tiệt bệnh tật" - bà Hằng quả quyết.
Hỏi trình độ chuyên môn của các điều trị viên, bà Hằng xuýt xoa: "Giỏi lắm. Các cô ấy cũng là người dân địa phương tôi cả thôi. Nhưng họ được đưa sang đào tạo ở nước ngoài những ba tháng, sau đó về thì chữa được bệnh. Mà họ (công ty TNMU - PV) chỉ nhận các cô từ hai con trở xuống, không nhận người lớn tuổi".
Sản phẩm nồi cơm điện, đai chữa bệnh giá hàng chục triệu đồng. Để mua những “gói điều trị sức khỏe” này, vợ chồng bà đã thế chấp cả bìa đỏ để vay ngân hàng lấy tiền “chơi” đa cấp.
Theo bà Hằng, một “gói trị liệu” tương đương với một “mã” có giá 9,8 triệu đồng (năm 2014), tăng lên hơn 12 triệu (năm 2015) và 13,7 triệu (năm 2016). Người mua được 12 lần “điều trị”/thời gian 3 tháng, mỗi tháng 4 lần, một lần/ một tuần.
Như vậy, một lần “xoa bóp” thời gian khoảng 1 giờ đồng hồ, mỗi “bệnh nhân” như người nhà bà Hằng phải trả trên dưới 1 triệu đồng. Số tiền này tương đương với gần 2 tạ thóc mà những người nông dân ở Sông Lô phải chờ đợi mấy tháng ròng mới được thu hoạch.
Không chỉ mua mã trị liệu, vợ chồng bà Hằng còn bỏ 10 triệu đồng để mua một nồi cơm điện và bếp từ xuất xứ Đài Loan; 15 triệu mua máy sục ô-zôn cho con gái để cô được vào “mạng lưới” của mình.
Ông Thuận quả quyết: “Họ (TNMU) bảo hành suốt đời cho chúng tôi.”. Còn bà Hằng cũng vội giới thiệu "chiếc đai năng lượng, chỉ cần quấn lên bụng là mệt mỏi tiêu tan. Đàn bà thì tan mỡ bụng, đàn ông thì uống rượu không biết say”.
Ngoài ra, sản phẩm áo lót ngực nano có giá hàng chục triệu đồng cũng được bà Hằng hồ hởi giới thiệu. Theo bà Hằng, áo này trên cả tuyệt vời, giúp hút mỡ dư thừa từ bụng lên để cho người nào có ngực bé thành ngực to; ngực to, nó tỏa năng lượng để làm tiêu tan mỡ. Còn quần lót nữ có tác dụng là trị cả những bệnh phụ khoa, bệnh phụ nữ, điều hòa kinh nguyệt…
Trong khi ở khu vực đồng bằng Bắc Bộ, nhiều bà con nông dân đang say sưa với mộng làm giàu cùng TNMU thì ở ĐBSCL, hồi cuối năm ngoái, 6 cơ sở thuộc công ty này đã bị ngành chức năng phạt cả tỷ đồng vì kinh doanh đa cấp sai phép.
Đại lý của Thiên Ngọc Minh Uy từng bị phạt hơn 1 tỷ đồng
Tháng 11/2015, UBND tỉnh Vĩnh Long đã xử phạt vi phạm hành chính 6 cơ sở bán hàng đa cấp thuộc công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy.
Mỗi cơ sở bị phạt 140 triệu đồng và hình phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động trong thời hạn 12 tháng đối với hành vi cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bằng y học cổ truyền mà không có giấy phép hoạt động.
Đồng thời, công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy cũng bị xử phạt 180 triệu đồng về hành vi không thông báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trước khi thực hiện khuyến mãi; mỹ phẩm ra thị trường kê khai không trung thực các nội dung đã cam kết trong phiếu công bố sản phẩm; mỹ phẩm ghi nhãn không đầy đủ nội dung theo quy định của pháp luật. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc tiêu hủy mỹ phẩm.
Trước đó, cuối tháng 10, 4 cơ sở bán hàng của Thiên Ngọc Minh Uy ở Đắk Lắk cũng đã bị Sở Công thương Đắk Lắk đã xử phạt với tổng số tiền 18 triệu đồng vì sai phạm kinh doanh hàng hóa nhập khẩu bằng tiếng nước ngoài nhưng không có nhãn phụ bằng tiếng Việt, hàng hóa có nhãn nhưng thông tin sai sự thật.
Tháng 11/2015, UBND tỉnh Vĩnh Long đã xử phạt vi phạm hành chính 6 cơ sở bán hàng đa cấp thuộc công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy.
Mỗi cơ sở bị phạt 140 triệu đồng và hình phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động trong thời hạn 12 tháng đối với hành vi cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bằng y học cổ truyền mà không có giấy phép hoạt động.
Đồng thời, công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy cũng bị xử phạt 180 triệu đồng về hành vi không thông báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trước khi thực hiện khuyến mãi; mỹ phẩm ra thị trường kê khai không trung thực các nội dung đã cam kết trong phiếu công bố sản phẩm; mỹ phẩm ghi nhãn không đầy đủ nội dung theo quy định của pháp luật. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc tiêu hủy mỹ phẩm.
Trước đó, cuối tháng 10, 4 cơ sở bán hàng của Thiên Ngọc Minh Uy ở Đắk Lắk cũng đã bị Sở Công thương Đắk Lắk đã xử phạt với tổng số tiền 18 triệu đồng vì sai phạm kinh doanh hàng hóa nhập khẩu bằng tiếng nước ngoài nhưng không có nhãn phụ bằng tiếng Việt, hàng hóa có nhãn nhưng thông tin sai sự thật.
Bộ Công Thương nói Thiên Ngọc Minh Uy “trong sạch”, Bộ Y tế bảo sai phạm nghiêm trọng
Nguồn: Tri Thức Trẻ
Đoàn kiểm tra của Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công Thương) vừa có biên bản làm việc với Công ty TNHH Thiên Ngọc Minh Uy theo quyết định 1052 của Bộ trưởng về việc thành lập đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bán hàng đa cấp.
Trước đó 3 ngày, Cục Quản lý Cạnh tranh đã yêu cầu doanh nghiệp chuẩn bị một số tài liệu liên quan.Biên bản cho thấy các ý kiến đưa ra chủ yếu dựa trên các tài liệu này.
Kết quả báo cáo khẳng định hoạt động của Thiên Ngọc Minh Uy từ bán hàng đa cấp, sản phẩm, đào tạo người tham gia, chi hoa hồng… gần như toàn bộ đều được thực hiện đúng pháp luật. Cụ thể:
Về hoạt động bán hàng đa cấp, sau khi được Cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy đã thông báo tổ chức hoạt động bán hàng đa cấp tới 62 tỉnh, thành phố.
Về sản phẩm kinh doanh, đoàn kiểm tra cho biết Thiên Ngọc Minh Uy đã đăng ký 139 sản phẩm, bộ sản phẩm gồm thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, sản phẩm may mặc và kim khí điện máy.
Đoàn kiểm tra lấy ngẫu nhiên 67 loại thực phẩm chức năng, 5 mỹ phẩm và 6 sản phẩm điện kiểm tra thì đều có xác nhận của cơ quan chức năng.
Doanh nghiệp này cũng đã thông báo và được cho phép hoạt động bán hàng đa cấp tại 62 tỉnh, thành phố, việc tổ chức các sự kiện cũng được xác nhận là không có vi phạm gì.
Về đào tạo cho người tham gia bán hàng đa cấp, báo cáo của đoàn kiểm tra cho biết tại thời điểm kiểm tra, Công ty cho biết đã thực hiện đào tạo cơ bản, cấp chứng chỉ đạo tạo cơ bản về bán hàng đa cấp và cấp thẻ thành viên mạng lưới bán hàng đa cấp cho 77.480 nhà phân phối theo bản mềm kèm theo.
Đoàn kiểm tra cũng xác nhận Thiên Ngọc Minh Uy cung cấp các quyết định của Cục Quản lý cạnh tranh cấp chứng chỉ đào tạo viên cho các nhà phân phối bao gồm 89 nhà phân phối trong năm 2014 và 3.448 nhà phân phối năm 2015.
Ngoài ra, đoàn kiểm tra cũng nhấn mạnh tới việc trong năm 2014-2015, công ty này đã nộp thuế 418 tỷ đồng.
Như vậy, với kết quả điều tra của Bộ Công Thương, có thể khẳng định hoạt động đa cấp của công ty Thiên Ngọc Minh Uy hoàn toàn “trong sạch” so với nhiều công ty đã hoạt động sai phạm trong lĩnh vực này. Gần đây nhất là Công ty Đa cấp Liên Kết Việt.
Mặc dù trước đó, sau loạt bài điều tra về hoạt động của doanh nghiệp này trên báo điện tử Vietnamet, ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) khẳng định, qua tư liệu báo cung cấp, việc người của Thiên Ngọc Minh Uy nói về tác dụng chữa bệnh của các loại thực phẩm chức năng mà họ bán cho khách chăm sóc sức khoẻ là sai nghiêm trọng.
Vì tuyệt đối không được quảng bá thực phẩm chức năng có công dụng trong khám chữa bệnh.
“Đồng thời, việc tổ chức khám chữa bệnh phải có sự cho phép của Bộ Y tế với điều kiện gắt gao về cơ sở vật chất, nhân lực đủ trình độ chuyên môn chứ không thể để mấy vị chuyên viên đa cấp kiêm bác sĩ thế này được”, ông Phong khẳng định.
Công ty Thiên Ngọc Minh Uy được thành lập ngày 30/6/2006, đại diện pháp luật là bà Lâm Nữ giữ chức vụ Giám đốc. Công ty có trụ sở tại Hà Nội và hai chi nhánh ở TP HCM và Đà Nẵng.
Trong 2 năm 2014-2015, Thiên Ngọc Minh Uy đã thu 3.448 tỷ đồng tiền mặt từ những người tham gia. Tổng doanh thu được ghi nhận là 3.593 tỷ đồng, trong đó năm 2014 là 1.105 tỷ, năm 2015 tăng mạnh lên 2.488 tỷ đồng.
Thiên Ngọc Minh Uy cũng chi 1.586 tỷ đồng trả hoa hồng cho các người tham gia bán hàng đa cấp trong 2 năm qua. Tỷ lệ chi hoa hồng trong năm 2015 là gần 39,9%, trong khi giới hạn với tỷ lệ này là 40%.
Xem thêm:
Thâm nhập Thiên Ngọc Minh Uy - Bài 2: Tín dụng đen núp 'động' đa cấp
Loạt phóng sự điều tra của Báo điện tử VietnamNet:
- Bài 1: Thâm nhập 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 2: Tín dụng đen núp 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 3: Dân nghèo mê muội - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 4: Bí thư tỉnh ra tay - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 5: Giải cứu khỏi 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
Bài 2: Tín dụng đen núp 'động' đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy
Suýt mất nhà và bị tín đụng đen bủa vây, nhưng nạn nhân của Thiên Ngọc Minh Uy vẫn mê muội trong trận đồ bát quái mà công ty đa cấp này vẽ ra.
Dụ nạn nhân cắm nhà để chơi đa cấp
Con mồi của ổ đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy (TNMU) ở trường hợp này là một cụ già, tuổi gần 80. Cụ tên Đặng Văn Ân (SN 1938, trú tại 123 Linh Quang, phường Văn Chương, Đống Đa, Hà Nội). Từ tháng 4/2015 đến tháng 11/2015, ông Ân tham gia mua 165 mã hàng tại TNMU với "giá" hơn 1,8 tỉ đồng.
"Các mã hàng của tôi gồm 140 mã dưỡng sinh có giá 11,8 triệu/mã và 25 mã máy ozon. Tôi tham gia vào TNMU là do 1 người đồng đội cũ giới thiệu và được tư vấn là sẽ thu về 25 triệu/mã", ông Ân nói trong lần đầu tiếp xúc phóng viên.
"Có 3 lần tôi được nhận tiền tri ân, tổng cộng là 358 triệu đồng. "Qui luật" trả tiền hoa hồng của họ là cứ sau mỗi lần tôi đóng vào đó một khoản tiền lớn, tới giữa tháng tôi sẽ nhận được tiền hoa hồng", vẫn lời ông Ân.
Ông Ân kể, Tết vừa rồi, gặp 2 người tên Nguyễn Trí Thực (chủ cơ sở đa cấp TNMU tên Hoàng Phúc tại số 4, lô 6, Đền Lừ, Hoàng Mai, Hà Nội) và một người tên Tuần, cũng là người tham gia kinh doanh đa cấp tại TNMU.
“Hai anh này thuyết phục rằng tôi chỉ bỏ ra 685 triệu mua 54 mã dưỡng sinh nữa là sẽ lên cấp trưởng phòng, được hưởng chế độ cao hơn rất nhiều, sau vài tháng sẽ thu lại vốn gốc, khoảng 1 năm thì có vài tỉ.
Lúc này, tôi nói với Thực và Tuần rằng tôi đã cạn tiền, chỉ còn tài sản đáng giá duy nhất là mảnh đất hơn 100m2 và ngôi nhà trên đất nằm ở sau Ga Hà Nội. Vì tôi đã già nên muốn vay tiền bằng việc cắm sổ đỏ vào ngân hàng thì phải có các con tôi bảo lãnh. Thực và Tuần mới nói bọn họ rất thân với ngân hàng, có thể vay mà không cần các con tôi ký. Các anh ấy dặn đặc biệt là không để các con tôi biết, dễ hỏng việc” - ông Ân kể lại.
“Cướp” nhà
Theo như lời ông Ân, một ngày giữa tháng 2/2016, Thực và Tuần đến nhà đón ông đi vay ngân hàng. Nhưng thay vì đến ngân hàng, cả 2 dẫn ông ra một văn phòng công chứng ở quận Hai Bà Trưng.
Tại đây, họ đưa cho ông một mớ giấy tờ và nói ký, điểm chỉ vào đó.
Ngôi nhà của ông Ân bị sang tên sổ đỏ
“Bình thường, mắt tôi đã kém, muốn đọc chữ phải dùng kính lúp và cũng do tin tưởng nên họ bảo tôi ký đâu thì tôi ký đó. Sau đó, Tuần nói là tôi đã được sở hữu thêm 54 mã sản phẩm, được lên chức trưởng phòng” - ông Ân nhớ lại.
Chưa hết ngỡ ngàng, anh Đặng Quang Thắng, con trai ông Ân kể lại: “Ngày 7/3, một người đàn ông đến nhà bố tôi và đòi xem đất, nhà để thẩm định mua bán gì đó. Họ xuất trình giấy tờ công chứng sang tên đổi chủ của mảnh đất thì chúng tôi thấy chủ mảnh đất là vợ chồng ông Lê Quang Việt và bà Trần Thị Thu Hà, có địa chỉ thường trú tại phường Thịnh Quang, quận Đống Đa, Hà Nội. Lúc này, cả gia đình tôi choáng váng, hoảng loạn".
Hành trình đòi lại nhà sau đó của gia đình ông Đặng Văn Ân vô cùng căng thẳng và vất vả. Những nhân viên trong TNMU là Thực và Tuần đã dẫn ông Ân ra phòng công chứng để ông Ân ký thủ tục sang tên mảnh đất của ông cho cặp vợ chồng Việt - Hà nào đó mà ông chưa bao giờ gặp.
Anh Thắng cho biết: "Khi gặp hai vợ chồng Việt - Hà thì họ nói họ cũng không phải chủ thực sự mà là một người khác làm tín dụng, đã xuất 700 triệu ra cho bố tôi. Bằng rất nhiều sự can thiệp, gia đình tôi mới thương lượng lấy lại được sổ đỏ. Tuy nhiên, đến lúc này, cả gia đình vẫn chưa một lần biết mặt người đã xuất tiền”.
Tẩy não
Đối chất tại hội sở chính của TNMU về việc này, hai nhân sự Thực và Tuần thừa nhận đã làm các việc sau: Dụ ông Ân mua thêm 54 mã nữa để lên chức trưởng phòng; Nói với ông Ân việc có thể giúp vay tiền từ ngân hàng thông qua cắm sổ đỏ; Đưa ông Ân đi ra văn phòng công chứng để làm thủ tục; Không biết các đối tượng cho ông Ân vay 700 triệu là ai, làm gì; Được hưởng lợi từ việc ông Ân tham gia 54 mã hàng.
Quá bức xúc, trong lúc đối chất, ông Ân nhiều lần đòi nhảy vào đánh Thực và Tuần.
Tuần và Thực (từ trái sang)
"Bọn lừa đảo" cũng là câu mà ông Ân hay dùng khi nói về những người của công ty TNMU. Thậm chí, ông Ân còn đòi chất vấn lãnh đạo Bộ Công thương, tại sao lại để đa cấp hoành hành. Ông Ân cũng mong làm ra ngô, ra khoai việc của ông để không có thêm những người khác bị lừa.
Tuy nhiên, trong khoảng thời gian này, ông Ân có được số điện thoại của một nhân sự thuộc TNMU tên Dung, là người được cử ra để giải quyết các đơn khiếu nại của ông Ân thì đột nhiên ông dần thay đổi quan điểm. Ông hạn chế tiếp xúc với phóng viên dù trước đó luôn mong phóng viên là người đồng hành. Và trên thực tế, phóng viên cũng là người đồng hành với ông trong hành trình lấy lại 1,2/1,8 tỷ mà ông đã mê muội tham gia vào đa cấp.
Trong lá đơn gửi tới TNMU, ông Ân có trình bày không đồng tình với việc chỉ nhận lại số tiền trên mà phải lấy lại ít nhất được 90% số tiền mà ông đã đóng góp vào theo đúng qui định về việc trả lại hàng và huỷ hợp đồng bán hàng đa cấp tại Nghị định 42/2014/NĐ-CP của Chính phủ về Quản lý bán hàng đa cấp.
Tuy nhiên, tại cuộc gặp với đại diện TNMU để giải quyết đơn khiếu nại trên vào ngày 2/4, ông Ân lại đồng ý với đề nghị làm việc riêng, người con đi cùng ông bị buộc phải ngồi ngoài.
Cuộc đàm phán kết thúc, ông Ân ký nhận giấy huỷ hợp đồng và tự nguyện nhận về 100 triệu.
"Về đến nhà, bố tôi cũng đối mặt và cãi nhau với cả gia đình để bảo vệ TNMU. Ông vẫn nói rằng TNMU rất tốt. Có lẽ họ đã lại "tẩy não ông lần nữa rồi”, anh Đặng Quang Thắng ngậm ngùi.
Thâm nhập Thiên Ngọc Minh Uy - Bài 1: Thâm nhập 'động' đa cấp
Loạt phóng sự điều tra của Báo điện tử VietnamNet:
- Bài 1: Thâm nhập 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 2: Tín dụng đen núp 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 3: Dân nghèo mê muội - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 4: Bí thư tỉnh ra tay - (Bài gốc trên VietnamNet)
- Bài 5: Giải cứu khỏi 'động' đa cấp - (Bài gốc trên VietnamNet)
Bài 1: Thâm nhập 'động' đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy
Thâm nhập
Rất nhiều lần thâm nhập vào mạng lưới đa cấp của Thiên Ngọc Minh Uy thất bại, cuối cùng, chúng tôi đã nhập vai thành công khi chấp nhận là ‘con mồi” của đơn vị đa cấp này.
Thông qua mối quan hệ là một người quen đang được các nhân sự tại Thiên Ngọc Minh Uy mời tham gia kinh doanh đa cấp, chúng tôi dễ dàng có được 'tấm vé thông hành' vào cơ sở Ngọc Thái (số 41, ngõ 168, ngách 1 phố Hào Nam). Đây là một trong hàng trăm cơ sở kinh doanh đa cấp của Thiên Ngọc Minh Uy tại Hà Nội.
Tiếp chúng tôi là một cô gái giới thiệu tên Hoa, tuổi ngoài đôi mươi, đã có kinh nghiệm làm việc hơn 3 năm. Vừa gặp, Hoa đề nghị đi khám sức khoẻ miễn phí tại cơ sở với những người khám là "các chuyên gia được đào tạo từ nước ngoài".
Nhân viên tự giới thiệu tên Hoa, làm việc tại cơ sở Ngọc Thái.
Sau đó, một cô gái tên Vân, mới ngoài tuổi 20 tiến hành thăm khám tổng thể cho chúng tôi bằng... tay bo; không có bất kỳ thiết bị y tế hỗ trợ nào tại một căn phòng đơn sơ như phòng... massage.
Kết thúc buổi thăm khám bằng tay, “con mồi” lại được đưa về gặp Hoa. Dù khai với "chuyên gia" là bị đau nhức chân tại đầu gối nhưng Hoa kết luận căn nguyên các vấn đề sức khoẻ mà chúng tôi đang gặp phải là thận.
Hoa thao thao bất tuyệt: "Suy giảm chức năng thận sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới các chức năng khác nên bác đau mỏi chân là vì vậy". Rồi Hoa bồi tiếp: “Vấn đề thứ hai mà bác gặp phải là đau vai gáy, dẫn tới tích tụ độc tố, nhẹ thì gây tê tay, tê chân; để lâu sẽ dẫn tới tai biến mạch máu não hoặc đột quỵ. Tình trạng của bác rất là nguy hiểm".
Thấy “con mồi” mặt nghệt ra, Hoa tiếp tục dồn: "Cứ dùng thử 1 gói liệu trình dưỡng sinh bên này với 12 lần làm liệu trình trong 3 tháng, mỗi tuần một lần, mỗi lần một tiếng. Tinh dầu dưỡng sinh vô cùng quý giúp lưu thông khí huyết, loại bỏ độc tố. Lúc này, bác sẽ không còn bệnh tật gì. Mà bác không chữa trị sớm là rất dễ tai biến đó. Cháu đảm bảo sức khoẻ bác sẽ được cải thiện rất nhiều, bác sẽ không bị bệnh tật gì nữa. Giá chỉ có 14,8 triệu".
Để thâm nhập vào "ổ nhền nhện" này, chúng tôi đã đồng ý tham gia mua một gói liệu trình trên vào ngày 15/3.
Ngày 16/3, chúng tôi nhận được lời mời từ Hoa để tham gia một buổi đại hội hoa hồng tại một căn phòng nằm gần khu bệnh viện Đống Đa, Hà Nội.
Một người đàn ông chừng gần 30 tuổi trong bộ vest bảnh bao lên thuyết trình để giới thiệu về Thiên Ngọc Minh Uy với lịch sử tồn tại 16 năm, vượt qua bao thị phi và sóng gió để trở thành một siêu công ty với 700 cơ sở trên khắp cả nước, cơ sở vật chất hiện đại (có dẫn chứng - PV).
Cùng với đó là lời giới thiệu về những nhân sự thu nhập hàng trăm triệu/tháng và màn trao nhận tiền hoa hồng diễn ra ngay trong khán phòng.
Ngày 17/3, chúng tôi tiếp tục có một cuộc gặp với một nhân sự tên Nguyễn Công Toán, chủ cơ sở Ngọc Thái.
Tại đây, Toán liên tục dụ chúng tôi tham gia mua nhiều mã để hưởng lượng hoa hồng khủng. Chưa hết, Toán còn mở điện thoại và khoe nhiều lãnh đạo cấp cao cũng đang tham gia vào hệ thống đa cấp của Thiên Ngọc Minh Uy với số lượng lên đến hàng trăm mã.
Mất cả biệt thự vẫn mê muội
Trong quá trình thực hiện tuyến bài này, chúng tôi nhận được thông tin từ một người tên Hải (tên nhân vật được thay đổi - PV) ở Ninh Bình phản ánh: Bố vợ anh 'nướng' vào đa cấp Thiên Ngọc Minh Uy 2 tỷ đồng nhưng vẫn không tỉnh ra.
Thậm chí, để có tiền tham gia đa cấp, bố vợ anh còn cắm căn nhà khang trang nằm ở mặt đường quốc lộ 1. Hiện tại, hai vợ chồng ông phải sống tại một ngôi nhà dựng tạm trên đất của người khác.
Căn nhà mà bố mẹ vợ anh Hải đang sinh sống giống như cái lán dựng tạm mà cánh công nhân thường hay ở, rộng chừng hơn 10m2 nằm cạnh một bờ sông thuộc xã Gia Lập, Gia Viễn.
Ông Tuấn (bố vợ anh Hải - tên nhân vật được thay đổi - PV) cho biết đã tham gia vào Thiên Ngọc Minh Uy từ 7 tháng nay tại cơ sở Hoàng Phi Yên Khánh, với hơn 200 mã, số tiền ông đóng vào lên tới hơn 2 tỷ. Số tiền ông nhận lại khoảng gần 600 triệu đồng. Ông Tuấn và vợ cũng xác nhận ngôi nhà ở mặt đường 1 đã được ông cắm vào ngân hàng để có tiền "chơi" đa cấp.
Ông Tuấn mang một tờ báo có đơn vị chủ quản là cơ quan thuộc một ngành pháp luật rồi lật giở ra 2 trang báo có đăng tải những bài viết ca ngợi về cơ sở mà ông đang cộng tác. Và cuối cùng, ông Tuấn kết luận: “Nếu cơ sở của tôi làm sai thì làm sao báo chí dám ca ngợi thế”.
Sau đó, ông Tuấn "nhập vai" một nhà kinh tế học để nói về sự hình thành và phát triển của nghề đa cấp, những số liệu kinh tế vĩ mô, sự ưu việt của hình thức kinh doanh này.
Rồi ông nói: "Hôm vừa rồi, VTV công bố việc Thiên Ngọc Minh Uy bị thanh tra và cơ sở của Thiên Ngọc Minh Uy làm bậy bạ, chúng tôi cũng lo lắm. Tuy nhiên, thanh tra xong rồi, họ kết luận: Trong 7 công ty bị thanh tra thì Thiên Ngọc Minh Uy là công ty làm ăn đàng hoàng, chân chính nhất".
Nghe tới đoạn này, PV giật mình và hỏi về nguồn gốc thông tin, ông Tuấn cho hay: "Mấy anh lãnh đạo tại cơ sở của tôi nói vậy, họ còn cho tôi xem clip hẳn hoi".
Để chứng minh cho ông Tuấn biết thông tin trên là thất thiệt, PV lập tức liên hệ với ông Tạ Mạnh Cường, Chánh văn phòng Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) để ông Tuấn cùng nghe được cuộc gọi này.
Qua điện thoại, ông Cường xác nhận việc thanh tra vẫn chưa kết thúc. Lúc này, ông Tuấn mới ngớ người. PV đề nghị: "Để bác tin thêm, cháu sẵn sàng mời bác trực tiếp lên xin gặp anh Cường để xác minh trực tiếp thông tin trên". Ông Tuấn nhận lời.
Tuy nhiên, tới lịch hẹn, không thấy ông Tuấn liên lạc và khi PV hỏi, ông Tuấn giải thích: "Tôi đã trực tiếp nghe tổng tài trên tổng công ty để nghe giải thích thì được biết thanh tra là việc làm định kỳ của nhà nước, không có gì bất thường. Chúng tôi vẫn được ủng hộ lắm! Hôm nay, chi nhánh bên Nam Định vừa gọi về báo với chúng tôi là vừa có 2 giáo sư ký vài chục mã vào Thiên Ngọc Minh Uy".
Thiên Ngọc Minh Uy sai nghiêm trọng
"Việc tổ chức khám chữa bệnh phải có sự cho phép của Bộ Y tế với điều kiện gắt gao về cơ sở vật chất, nhân lực đủ trình độ chuyên môn chứ không thể để mấy vị chuyên viên đa cấp kiêm bác sĩ thế này được.
Qua xem tư liệu do báo cung cấp, tôi thấy người của Thiên Ngọc Minh Uy nói về tác dụng chữa bệnh của các loại thực phẩm chức năng mà họ bán cho khách chăm sóc sức khoẻ. Điều này sai nghiêm trọng vì tuyệt đối không được quảng bá thực phẩm chức năng có công dụng trong khám chữa bệnh".
Ông Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế)
"Việc tổ chức khám chữa bệnh phải có sự cho phép của Bộ Y tế với điều kiện gắt gao về cơ sở vật chất, nhân lực đủ trình độ chuyên môn chứ không thể để mấy vị chuyên viên đa cấp kiêm bác sĩ thế này được.
Qua xem tư liệu do báo cung cấp, tôi thấy người của Thiên Ngọc Minh Uy nói về tác dụng chữa bệnh của các loại thực phẩm chức năng mà họ bán cho khách chăm sóc sức khoẻ. Điều này sai nghiêm trọng vì tuyệt đối không được quảng bá thực phẩm chức năng có công dụng trong khám chữa bệnh".
Ông Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế)
Nguyễn Ánh - Gia Long: Kẻ tội đồ hay vĩ nhân lịch sử?
© Trần Cao Sơn - Tạp chí Sông Hương
Những lỗi lầm của Nguyễn Ánh là rất lớn và đáng lên án, nhưng vẫn có thể coi ông là một vĩ nhân lịch sử, một thực thể tất yếu của lịch sử Đại Việt. Trong danh mục những minh vương dựng nghiệp lớn, có cả tên ông.
Triều Nguyễn tồn tại gần 150 năm, kể từ khi Nguyễn Ánh lên ngôi hoàng đế với niên hiệu Gia Long - năm1802, tạo dựng một đế chế tập quyền trên toàn bộ lãnh thổ mà trước đó chưa hề có. Trải qua một thế kỷ rưỡi tồn tại, vinh hoa và tủi nhục, Triều đại Nguyễn là một thực thể cấu thành trong lịch sử Đại Việt.
Những cái do triều đình Nhà Nguyễn mang lại cũng rất có ý nghĩa, đó là chấm dứt cuộc nội chiến, tranh giành quyền lực, xương trắng máu đào liên miên mấy thế kỷ, kiến tạo bộ máy quản lý hành chính trung ương tập quyền thống nhất mà Quang Trung - Nguyễn Huệ đã dày công vun đắp gây dựng trước đó.
Dân tộc đã phải trải qua những năm tháng bi hùng với nhiều điều nuối tiếc, đáng bàn đáng nói ngay ở chính hôm nay. Song lịch sử là lịch sử, đó là một hiện thực khách quan. Gắn với triều Nguyễn là Nguyễn Ánh - Gia Long, người kế tục sự nghiệp các Chúa Nguyễn tiền bối - người lập nên vương triều nhà Nguyễn - vương triều cuối cùng của nền đế chế phong kiến trung ương tập quyền Việt Nam.
I. Nguyễn Ánh: một ẩn số của lịch sử
1. Vào lửaNhìn nhận về con người này, thật không đơn giản, là một núi mâu thuẫn, mâu thuẫn do chính cuộc đời ông tạo ra, mâu thuẫn của hoàn cảnh lịch sử và đặc biệt, từ đó tạo ra mâu thuẫn của dân tộc với sự đa dạng trong cách nhìn, cách nghĩ được sản sinh tự nhiên từ ngàn vạn sự kiện thực hư, chính đáng và không chính đáng.
Nếu không thật sự khách quan và chiêm nghiệm theo nhiều chiều cạnh, lát cắt của lịch sử, soi xét từ gần đến xa, từ sau đến trước, chủ thể và khách thể, hoá thân vào nhiều vị trí để có góc nhìn trọn vẹn, hoặc luôn bị kiềm toả bởi một định kiến chủ quan, thủ cựu thì thật khó thoát mình ra khỏi những sai lầm trong cách nhìn nhận vấn đề.
Nguyễn Ánh được sinh thành trong một xã hội nhiều xáo trộn; xáo trộn về thế lực, quyền bính, mâu thuẫn về quan niệm. Những nghệ thuật, thao lược dành chiến thắng trong cuộc sàng lọc khắt khe đã đạt đến đỉnh cao. Đánh giá về ông cũng phong phú, đa chiều và tràn đầy mâu thuẫn.
Trong lịch sử vương quyền, chưa một vị vua nào như Nguyễn Ánh, trước khi ngồi trên ngai vàng, cuộc đời và sự nghiệp lại nhiều gian lao và thách đố đến như vậy, cũng chưa thấy ai đầy lòng kiên nhẫn để mưu nghiệp lớn như ông. Hơn hai mươi năm lăn lộn, cận kề cái chết, nhưng ông vẫn vươn lên giành được thắng lợi cuối cùng. Mệnh trời đã mỉm cười với ông. Ông đã chiến thắng.
Chúng ta tự hào vì chúng ta có Nguyễn Huệ Quang Trung, thì đồng thời chúng ta cũng không thể lãng quên Nguyễn Ánh hoặc tuỳ tiện đánh giá về con người này. Hai thế lực, hai trận tuyến, là kẻ thù không đội trời chung. Nhưng hai con người này đều là thực thể Việt Nam.
Mỗi người trong họ đã tạo cho người còn lại một môi trường của sự thử sức, lòng can đảm và sự khôn ngoan để đoạt chiến thắng từ tay đối phương. Đây là hai mặt trong một thể thống nhất biện chứng; mỗi người đều là căn cứ để đánh giá và nhìn nhận người kia.
Quang Trung và Gia Long là hai kẻ thù không đội trời chung
Những tài năng trác tuyệt thiên bẩm của Nguyễn Ánh là không thể phủ nhận. Mười lăm tuổi (1777) cầm quân, xông pha trận mạc, quyết định những chiến thắng quan trọng và là linh hồn của các thế lực Đàng Trong. Mười tám tuổi (1780), qua những năm tháng thử lửa, ông đã chính thức được tôn vinh làm Chúa Nguyễn - Nguyễn Vương.
Sài Gòn - Gia Định trở thành thủ đô trong thánh địa của triều đại ông. Sự nghiệt ngã của hoàn cảnh chính là lò bát quái, là nơi tinh luyện kim đan để kẻ tu hành đắc đạo? Trong sự va đập lịch sử thì lịch sử cũng biết tự chọn lựa. Một người đã đi đến đích, đã chiến thắng ở trận cuối cùng, đó là Nguyễn Ánh.
2. Sự mỉm cười của định mệnh
Đất thánh Gia Định và sự che chở của các thế lực phong kiến
Nguyễn Huệ - Tây Sơn dấy binh với danh nghĩa hình thức là tiêu diệt tập đoàn tiếm quyền Trương Phúc Loan, được nhân dân hưởng ứng. Với thiên tài cầm quân, Nguyễn Huệ và anh em Tây Sơn đã nhanh chóng đánh đổ vương triều chúa Nguyễn và buộc họ phải chạy vào Gia Định.
Việc tìm mảnh đất Gia Định giàu tiềm năng làm nơi ẩn náu, mai phục, mưu kế lâu dài cũng là một nước tính chiến lược. Trong con mắt của các thế lực đại địa chủ, thương nhân Sài Gòn - Gia Định đương thời thì Nguyễn Ánh và chúa Nguyễn mới thực sự là người đaị diện. Họ đã ra sức che chở bảo vệ.
Thành Gia Định, nơi chúa Nguyễn chạy vào ẩn náu khi bị Tây Sơn đánh đuổi. (Ảnh: Wikimedia)
Nguyễn Ánh là chúa Nguyễn, là trực hệ của Nguyễn Kim, Nguyễn Hoàng; họ là hậu duệ chính đáng của những thế lực được sinh thành và phát triển qua những thách thức từ Vua Lê - Chúa Trịnh trên kinh đô Thăng Long. Họ đã đủ tầm sánh ngang với Chúa Trịnh để quyết định vận mệnh đất nước.
Từ khi Nguyễn Hoàng cai trị phương Nam rồi tiếp đến là: Nguyễn Phúc Nguyên, Nguyễn Phúc Lan, Nguyễn Phúc Tấn, Nguyễn Phúc Thái, Nguyễn Phúc Chu, Nguyễn Phúc Thụ, Nguyễn Phúc Khoát, nhìn chung đều là những minh vương.
Duy có Nguyễn Phúc Thuần do còn quá bé (12 tuổi) bị rơi vào vòng kiềm toả của Trương Phúc Loan. Trong con mắt người dân các tỉnh phía nam lúc đó, mà tiêu biểu là giới quý tộc Gia Định thì Chúa Nguyễn là người đại diện chân chính.
Với hơn 200 năm tồn tại kế từ khi Nguyễn Hoàng gây dựng cơ nghiệp, các thế lực phong kiến cát cứ và bản địa như Vương quốc Phù Nam, Vương quốc Chămpa đều đã bị quy về một mối, sự tồn tại chỉ mang tính hình thức.
Chúa Nguyễn đã tạo điều kiện cho sự phát triển nền kinh tế văn hoá các vùng phía nam mà các thế kỷ trước đó vẫn nằm trong tình trạng lạc hậu hoặc luôn bị sự khống chế của ngoại bang, điển hình là Chân Lạp và Xiêm La. Sự lớn mạnh về chính trị, quân sự, kinh tế của Nam Bộ gắn với lịch sử tồn tại của chính quyền trung ương tập quyền lúc đó: tập đoàn chúa Nguyễn.
Chúa tiên Nguyễn Hoàng, người đã đưa gia đình vào Nam gây dựng cơ đồ nhà Nguyễn
Sau khi ý đồ đánh đổ chúa Nguyễn của anh em Tây Sơn đã lộ rõ, cộng với sự bất hoà quyền bính trong nội bộ phong trào, thì lập tức các thế lực thân tín đã quay lại bảo vệ Nguyễn Ánh và chống lại Tây Sơn, một sự chống cự quyết liệt.
Trong quá trình tồn tại, bên cạnh những thành tựu vĩ đại do Nguyễn Huệ tạo nên, đó là những chiến công hiển hách chống quân xâm lược, bảo vệ độc lập dân tộc, tiến hành những cải cách kinh tế văn hoá, thì đồng thời những nhược điểm trầm kha của các thế lực khởi nghĩa mang nặng tính nông dân thường mắc phải cũng đã hiện ra trong nội bộ Tây Sơn ngày càng trầm trọng, trầm trọng đến mức không phương cứu chữa.
Nguyễn Nhạc là sự hiện thân của sự bất cập này. Chính những mâu thuẫn đó đã tạo cho các thế lực phong kiến Phương Nam nhìn nhận lại và quyết tâm ủng hộ Nguyễn Ánh đến cùng.
Những trở ngại lịch sử mà Nguyễn Huệ chưa kịp khắc phục
Những mâu thuẫn trong Tây Sơn xuất hiện mạnh ngay sau khi Nguyễn Huệ tiến quân Bắc Hà lần thứ nhất tiêu diệt chúa Trịnh. Nguyễn Nhạc đã tức tốc ra tận Thăng Long triệu hồi Nguyên Huệ trở về Phú Xuân, bỏ lại một Thăng Long hỗn độn, quân hồi vô phèng với một đống quan lại và sĩ phu khủng hoảng lòng tin và phương hướng.
Nguyễn Hữu Chỉnh, Vũ Văn Nhậm đầy lòng trắc ẩn, muốn thoát khỏi sự kiểm soát của Nguyễn Huệ, tranh bá đồ vương. Để rồi từ đó xô đẩy kẻ tiểu nhân bất tài Lê Chiêu Thống phải chạy sang cầu cứu Nhà Thanh và đẩy tình hình đất nước đến bên bờ vực thẳm.
Nguyễn Huệ đã "thần tốc" kéo quân ra Bắc diệt quân xâm lược Mãn Thanh, bảo vệ độc lập dân tộc
Khi quân Thanh kéo vào xâm lược, vận mệnh độc lập dân tộc trở thành nhiệm vụ lớn nhất mà ở bất kỳ triều đại nào, giai đoạn lịch sử nào cũng phải đặt lên hàng đầu. Chính vì thế khi đăng quang hoàng đế với niên hiệu Quang Trung tiến ra bắc tiêu diệt quân Mãn Thanh, Nguyễn Huệ đã dành được sự ủng hộ tuyệt đối của nhân dân cả nước, mà nhất là nhân dân Bắc Hà.
Nguyễn Nhạc cũng không thể chống đối, không thể đi ngược quy luật. Nguyễn Huệ và nhân dân ta đã thắng lợi. Cuộc đại phá quân Thanh toàn thắng, uy tín và sức mạnh Tây Sơn lớn mạnh vượt bậc, ở thế quyết định bước phát triển mới của dân tộc.
Nhưng một trở lực khó vượt qua được đó là những mâu thuẫn trong nội bộ Tây Sơn ngày càng trầm trọng, nhất là khi phải đối đầu với những vấn đề trong nước. Nguyễn Nhạc thu mình trong thành Quy Nhơn với tư cách Đông Định Vương, không muốn đối mặt với những thách thức mới, lại cũng không muốn Nguyễn Huệ vượt lên trên ảnh hưởng của mình. Nguyễn Lữ thì bất lực.
Sức mạnh đoàn kết của ngày đầu dựng nghiệp đã tan biến và nhường chỗ cho những điểm yếu mà kẻ thù không ngừng lợi dụng, khoét sâu. Thực chất đây là mâu thuẫn của các thế lực phong kiến cát cứ, phân quyền.
Liệu trong tình hình ấy, Nguyễn Huệ có đủ can đảm và nghị lực vươn lên trên tất cả, loại trừ Nguyên Nhạc và Nguyễn Lữ ra khỏi sân khấu Tây Sơn để tự mình vươn tới mục đích cuối cùng hay không? Điều đó thật khó. Khó vì chính Nguyễn Huệ cũng chưa đủ sức vượt qua những ràng buộc của tình huynh đệ thủ túc sống chết có nhau gây dựng cơ đồ trong buổi đầu của cuộc kháng chiến.
Nguyễn Huệ thu phục được cả những sĩ phu Bắc Hà từng làm quan dưới triều Lê - Trịnh như Ngô Thì Nhậm (người ngồi trong ảnh)
Thêm nữa, Nguyễn Nhạc, cũng nắm trong tay một lực lượng hùng hậu, cả về cơ sở vật chất, cả về thanh thế đang có, và đặc biệt là quân sự. Nếu Nguyễn Huệ phát động cuộc chiến tranh quy mô để loại Nguyễn Nhạc và Nguyễn Lữ thì những tổn thất tổng hợp mà Nguyễn Huệ phải lãnh chịu là không nhỏ, sẽ tự đánh mất chính mình trước dân tộc, cả uy tín và lực lượng.
Đó là bài toán cần có lời giải và nghiệm số thoả đáng, và cũng vì vậy Nguyễn Huệ phải chờ đợi thời cơ phù hợp. Kể từ khi đại phá quân Thanh năm1789 kết thúc, trong hơn ba năm trời chuẩn bị, lực lượng của Nguyễn Huệ vô cùng hùng mạnh, nhưng đến năm 1792 khi ông đột ngột qua đời lực lượng hùng hậu ấy vẫn không phát huy được ưu thế.
Cái chết của Nguyễn Huệ đã đẩy triều đình Phú Xuân vào tình trạng khủng hoảng. Một triều đình và một lực lượng quân sự khổng lồ, một cỗ máy chiến tranh quy mô lớn không có người cầm lái tương thích là Nguyễn Huệ thì sức mạnh ấy trở thành một sự bị động. Bên cạnh đó sự tồn tại của Nguyễn Nhạc và thủ phủ Quy Nhơn vẫn nặng sức kiềm toả.
Nguyễn Ánh bắt tay với các giáo sĩ Phương Tây nhằm tìm kiếm sự ủng hộ đã góp phần tăng thêm những ưu thế vật chất, kỹ thuật cho cuộc chiến tranh mà ông ta đang theo đuổi. Cũng chính vì vậy cuộc phản kích của Nguyễn Ánh đã phát huy cao độ tính hiệu quả. Chỉ trong vòng mười năm vừa cầm cự vừa rút lui, năm 1802, toàn bộ sự nghiệp Tây Sơn đã hoàn toàn sụp đổ.
Nhìn lại thế trận và kết cục của Nguyễn Huệ và Nguyễn Ánh trong cuộc giao tranh lịch sử, khiến chúng ta liên tưởng đến những sự kiện lịch sử khác với những diễn biến và kết cục thật bất ngờ mà nhiều ẩn số của nó phải hàng thế kỷ mới đủ sức giải đáp.
Chân dung vua Gia Long
Cuộc nổi dây khởi nghĩa của Phong trào Thái Bình Thiên Quốc ở Trung Quốc một thế kỷ sau đó do Hồng Tú Toàn khởi xướng đã nhanh chóng dành được sự ủng hộ của nhân dân. Với khẩu hiệu Tiêu diệt Nhà Thanh, Khôi phục Nhà Hán, cuộc khởi nghĩa đã lan rộng khắp, Nam Kinh trở thành thủ đô của phong trào.
Nhưng rồi chính lúc phong trào lên đỉnh cao, tưởng như chiến thắng cuối cùng đã đến, chỉ còn tính theo ngày tháng, thì cũng là lúc mầm mống của sự thất bại và diệt vong đã xuất hiện. Cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc thực sự là chưa giành được chính quyền vì chính quyền vẫn nằm trong tay Mãn Thanh ở Bắc Kinh, còn Nam Kinh chỉ là thủ đô tạm thời và chính quyền chỉ là do các lãnh tụ lập nên tự xưng vương, xưng đế.
Mới đến đó thôi thì những mâu thuẫn trong phong trào đã trầm trọng và khả năng đưa cuộc khởi nghĩa đến toàn thắng là không còn nữa. Hồng Tú Toàn thu mình ở vị trí hoàng đế, bằng lòng với những gì đã đạt được. Dương Tú Thanh thì cậy công lộng quyền, dùng phép ma thuật xảo trá hãm hại và hạ uy tín lãnh tụ. Những tư tưởng thoả mãn, hưởng lạc, chia bôi và tranh giành quyền lực đã báo hiệu sự suy vong tất yếu.
Trước con mắt của người dân Trung Quốc lúc đó, giành lại quyền cai trị đất nước cho đại đa số các dân tộc Hán là một nguyện vọng, nhằm tạo lập lại nền văn minh Hán mà mấy thế kỷ đã bị tha hoá. Song điều cốt tử là lực lượng ấy có đại diện cho dân tộc Trung Hoa hay không? Câu trả lời mà thực tế của cuộc Khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc mang lại sau nhiều năm hiện diện là: Không.
Dù thế nào đi nữa, triều đình Mãn Thanh vẫn là người đại diện hợp pháp. Trải qua mấy trăm năm cai trị, triều Mãn Thanh đã xây dựng được một đế chế độc quyền bền vững. Mọi hành vi cát cứ, phân quyền, tranh bá đồ vương ngoài chuẩn mực đều không có cơ may tồn tại.
Lăng vua Gia Long. (Ảnh: Wikimedia)
Ta tìm thấy gì trong cái bế tắc, nửa vời và đầy đố kỵ của Hồng Tú Toàn trong Thái Bình Thiên Quốc với những tư tưởng và hành động tương tự của Đông Định Vương Nguyễn Nhạc và Tây Bình Vương Nguyễn Lữ?
Đương nhiên người bất hoà với Nguyễn Nhạc là Nguyễn Huệ lại hoàn toàn không giống những kẻ đố kỵ tranh giành với Hồng Tú Toàn. Nguyễn Huệ đã đặt lợi ích đất nước lên trên, đi đúng quy luật phát triển. Nhưng, khủng hoảng nội bộ bao giờ cũng mang một mẫu số chung, đó là sự rạn nứt và tự làm suy yếu mình để từ đó đối phương lợi dụng khai thác.
Nhất là khi sự khủng hoảng ấy được sản sinh từ lãnh tụ tối cao của Tây Sơn là Nguyễn Nhạc và kẻ thù lại là Nguyễn Ánh đang có sự trợ giúp của vũ khí và lối tác chiến hiện đại của nhiều chuyên gia Phương Tây. Hoá giải tình hình phức tạp này là một việc làm lớn lao đặt trên vai Nguyễn Huệ.
Sự may rủi của định mệnh
Nguyễn Ánh đã trải qua những nguy hiểm tày núi, cái chết cận kề, thế rồi ông lại thoát. Cái may mắn có được của ông là cái rất hiếm hoi mà người đời khó bắt gặp. Trong suốt mấy mươi năm lăn lộn, hòn tên mũi đạn không bắt kịp ông, bệnh tật hiểm nghèo không gõ cửa buồng ông. Ông vẫn được trời cho sống, sống khoẻ mạnh.
Chỉ cần một sự sa sảy nhỏ nhoi cũng có thể tạo ra biến cố khôn lường. Nhưng ông vẫn vô sự. Đó là điều kỳ diệu. Nguyễn Huệ không được cái may mắn này khi tử thần đã bất ngờ nắm lấy mệnh ông ở tuổi ngoài bốn mươi đầy sung mãn với những triển vọng huy hoàng đang chờ phía trước.
Nguyễn Huệ ra đi lúc cơ đồ còn dở dang
Trong quy luật thuận nghịch mà người xưa đúc kết, thì trong cái thuận có cái nghịch, trong cái nghịch chứa cái thuận. Cái thuận càng lớn thì cái nghịch càng cao, và đồng thời cái nghịch càng cao thì cái thuận cũng càng lớn. Đối với những kẻ kinh bang tế thế là phải biết biến cái nghịch lớn thành cái thuận lớn và biến cái thuận lớn tiếp tục lớn lên không ngừng. Với một điều kiện tuyệt đối: Phải được sống.
Những chiến công của Nguyễn Huệ to lớn đến vậy, những cuộc vây ráp của ông với quân Nguyễn Ánh cũng rất quy mô và bài bản suốt hàng chục lần, nhưng rồi cuối cùng vẫn không đạt được mục tiêu. Nguyễn Ánh vẫn thoát.
Những truyền thuyết dân gian như Nguyễn Ánh có trời giúp, nổi phong ba ngăn chặn Tây Sơn; hay rắn thần xuất hiện đưa ông đến nơi an toàn trong lúc lâm nguy trên đảo Thổ Châu... được lưu truyền tận về sau cũng xuất phát từ những sự thật kỳ diệu đến mức khó tin này.
Người có thể làm thay đổi tình thế của Gia Long chỉ là Nguyễn Huệ, duy nhất Nguyễn Huệ, không có ai khác. Không Nguyễn Huệ thì tất phải còn Nguyễn Ánh. Đáng tiếc cho phong trào Tây Sơn và cũng là cho cả dân tộc, Nguyễn Huệ đã ra đi đột ngột và lịch sử bước sang một giai đoạn mới, đó là Nguyễn Ánh quyết định vai trò trên sân khấu lịch sử.
Nguyễn Huệ trồng cây. Gia Long hái quả. Âu cũng là mệnh trời.
II. Gia Long và Triều Nguyễn - Một thực thể Đại Việt
1. Nguyễn Ánh và những bước đi táo bạo
Linh mục Bá Đa Lộc, người đã hỗ trợ đắc lực cho vua Gia Long. (Ảnh: Wikimedia)
Trong lịch sử Việt Nam thì Nguyễn Ánh là người đầu tiên có quan hệ hợp tác với phương Tây khá toàn diện và có bài bản trên các phương diện: Quân sự, ngoại giao, kinh tế và chính trị mà trước đó chưa một nhân vật lịch sử nào với tới.
- Ký hiệp ước giao hảo với Pháp
- Mua vũ khí của Pháp
- Cho Pháp những đặc ân nhất định trong khu vực thuộc quyền kiểm soát của Nguyễn Ánh.
Trước hết, những việc làm trên đây của Nguyễn Ánh đã thể hiện mấy bản chất sau đây
- Nguyễn Ánh đã nhận ra ưu thế kinh tế, kỹ thuật và quân sự từ các nước phương Tây xa xôi. Những cái phương Tây đang có là những cái cần thiết đối với tình hình lạc hậu mà ông đang phải gánh chịu và cần tạo cơ hội để có đựoc ưu thế đó, nhất là trong cuộc chiến một mất một còn với Nguyễn Huệ Quang Trung.
- Ý chí phục thù và giành chiến thắng bằng mọi giá.
Nguyễn Huệ là con người ứng xử tình thế tuyệt vời. Vì độc lập dân tộc, ông đã tiến hành cuộc đại phá thần tốc quân Thanh, một chiến thắng kỳ diệu, chứa đựng nhiều kịch tính, như một bức hoành phi nghệ thuật cổ kim hiếm thấy.
Chỉ trong mấy ngày mà ba chục vạn quân Thanh đã bị đánh tan. Tôn Sĩ Nghị tháo chạy không kịp thắng yên cương. Sầm Nghi Đống thắt cổ tự tử, Hứa Thế Hanh chết trận... Bằng chiến thắng này, bờ cõi sạch bóng ngoại xâm.
Nguyễn Huệ là thiên tài trong cả quân sự và ngoại giao
Nhưng chỉ ngay sau ngày chiến thắng, ông đã tiến hành chính sách giao hảo với triều đình Mãn Thanh. Những nước đi của ông táo bạo, độc đáo, thần kỳ như một mê hồn trận. Chính quan quân nhà Thanh và Càn Long tài hoa cũng không đủ sức nhận ra, cương nhu lẫn lộn, cái nhường nhịn và cái đe doạ cuộn chặt trong cùng một khối của mỗi nước cờ ngoại giao, không biết đâu mà lần.
Vì thế cuối cùng, để cho an toàn, Càn Long cầm bằng chấp thuận xây dựng mối quan hệ hữu hảo với Quang Trung, không động binh và nhanh chóng loại bỏ tàn quân Lê Chiêu Thống ra khỏi ván cờ phương nam của họ.
Dẹp yên phía bắc, ông giành thời gian và lực lượng cho mặt trận phía Nam với quan quân Nhà Nguyễn trong trận quyết đấu và quyết thắng cuối cùng. Nếu so với những đối sách của Nguyễn Huệ thì các nước đi trên thế trận của Nguyễn Ánh cũng phức tạp và đa dạng khôn lường.
Trước một Châu Âu xa xôi, khác lạ về địa lý, ngôn ngữ, nhân chủng, văn hoá, khác lạ một trăm thứ, thế mà Nguyễn Ánh dám bắt tay giao hảo. Thật cũng là một sự táo tợn độc nhất vô nhị. Chỉ có Nguyễn Ánh mới đủ sức làm nổi chuyện tày đình này.
Trong suốt nhiều năm đánh nhau với Tây Sơn, bên cạnh Nguyễn Ánh có một đội ngũ các chuyên gia kỹ thuất, quân sự rất có kinh nghiệm như Dayot, Philippe Vannier, Guilloux, Laurent Barisy, De Forssant, Jean Baptiste Chaigneau, Olivier de Puymanel, Theodore lebuen. Tiêu biểu nhất trong số đó là Pierre Joseph George Pigeau de Béhaine (tức Bá Đa Lộc).
Theo tài liệu của Thực Lục Chính biên chép lại thì năm 1791, Nguyễn Ánh đã thông qua một người nước ngoài tên là Budinonhi gửi mua tại Bồ Đào Nha một vạn súng điểu thương, hai nghìn cỗ súng gang mỗi cỗ nặng một trăm cân, hai nghìn viên đạn nổ đường kính 10 tấc.Trong các cuộc giao chiến với Tây Sơn sau này, Nguyễn Ánh toàn dùng loại vũ khí hiện đại này.
Chính sự mẫn cảm của Nguyễn Ánh đã gây nên nhiều xáo động trong cách nghĩ của các sĩ phu sau này. Có nhiều ý kiến còn cho rằng, nếu các bậc hậu thế như Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức biết học tập và kế nghiệp những tinh hoa của Nguyễn Ánh trong mối bang giao với phương Tây thì có thể cơ may lớn đã mỉm cười với dân tộc, rất có thể chúng ta đã văn minh hơn, cường thịnh hơn và không phải trở thành mục tiêu nổ súng thôn tính của Pháp ở nửa sau thế kỷ mười chín như nó đã diễn ra.
Dù đấy chỉ là một sự nuối tiếc, một ảo tưởng không thực tế, nhưng chí ít cũng để lộ một điều các hành động hợp tác với phương tây của Nguyễn Ánh do Bá Đa Lộc làm trung gian âu cũng là đúng quy luật và không mang bản chất bán nước; nó nằm trong thời kỳ và một nhiệm vụ lịch sử khác.
2. Nên nhìn vấn đề ở nhiều góc độ
Âm mưu mở rộng ảnh hưởng nhằm thôn tính các quốc gia phương Đông đã thể hiện khá rõ, trong đó Pháp cũng là nước điển hình. Song trong trường hợp cụ thể của Nguyễn Ánh thì lại chưa hoàn toàn như vậy.
Bản đệ trình của Nguyễn Ánh do Bá Đa Lộc soạn thảo gửi chính phủ Pháp với những điều khoản cụ thể có lợi cho Pháp, lại kèm theo đứa con trai cưng như là vật làm tin thể hiện rất rõ quyết tâm của Nguyễn Ánh. Vì lý do gì không biết, chính phủ Pháp đã bác bỏ và từ chối đề nghị trên, để rồi Bá Đa Lộc phải tự xoay xở theo con đường riêng ủng hộ Nguyễn Ánh theo tính toán cá nhân của riêng ông.
Tượng Bá Đa Lộc và Hoàng tử Cảnh
Mặt khác, ở góc độ Nguyễn Ánh mà xét, vì nhu cầu chống Tây Sơn hùng mạnh với ý chí trời long đất lở nhằm hoàn thành nghiệp lớn, những hành động hợp tác và cầu viện bên ngoài đồng nghĩa với việc cam tâm bán nước cầu vinh hay không thì lại là vấn đề nên đánh giá công bằng và khách quan hơn. Đây mới chỉ là sự tiềm ẩn nguy cơ, còn thực tế thì chưa diễn ra.
Trước thế mạnh trúc chẻ ngói tan của Nguyễn Huệ, tính mạng Nguyễn Ánh và bộ hạ của ông như chỉ được tính bằng ngày, bằng giờ. Bất cứ lúc nào cũng có thể chết. Việc tìm cách cứu mình và gia quyến khỏi cái chết rồi từng bước khôi phục sự nghiệp là nhu cầu trên hết, cần phải làm.
Gửi đứa con trai bốn tuổi Nguyễn Phúc Cảnh cho giáo sĩ mang về Pháp nhằm đảm bảo tính mạng đứa trẻ âu cũng là việc làm thường tình của một người cha. Với mưu trí khôn lường như Nguyễn Ánh thì việc xin cứu viện có đồng nghĩa với việc đánh mất độc lập dân tộc chưa thực sự trở thành hai mặt của một vấn đề.
Mối quan hệ của ông với các giáo sĩ phương Tây chặt chẽ, lâu dài, kiên quyết là vậy mà rồi cũng đến hồi kết. Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng đế với niên hiệu Gia Long, khi có toàn quyền bính trong tay, ông lại trở về cái nguyên mẫu của một nhà nước phong kiến trung ương tập quyền Đại Việt truyền thống, Nho giáo, cố hữu và thủ cựu.
Bộ luật Gia Long mà ông là linh hồn cũng chỉ giám mô phỏng những nội dung của bộ luật Hồng Đức thời Lê sơ. Các chế độ tư pháp, hành chính, khoa cử, quan lại, ruộng đất... về cơ bản vẫn như cũ. Tiếp đến con cháu ông cũng vẫn như thế. Những dấu hiệu mở mang với phương tây trước đây đã bị chôn vùi vào dĩ vãng.
Hãy đặt một giả thuyết, nếu Nguyễn Ánh không tranh thủ sự giúp đỡ của các giáo sĩ Pháp chống lại Tây Sơn cuối thế kỷ 19, thì liệu hơn 60 năm sau đó, Việt Nam có chắc chắn tránh được loạt đạn đại bác của thực dân Pháp hay không?
Các sự kiện này có liên quan ở một mức độ nhất định nhưng về bản chất không phải là quan hệ nhân quả, không mang tính quy luật; không phải vì có cái này nên mới dẫn đến cái kia. Những gì mà Nguyễn Ánh thực hiện trong quan hệ với các giáo sĩ Pháp trước đó không phải là sự ràng buộc để năm 1858 Pháp tấn công Sơn Trà và tiến hành cuộc xâm lược quy mô lớn của họ.
Càng về cuối đời mình, tính dân tộc chủ nghĩa trong ông càng tăng lên đến mức cự đoan,rồi đến các triều vua Minh Mạng, Thiêu Trị, Tự Đức tiếp đó cũng vậy. Việt Nam bị đóng khung chết cứng trong thiết chế phong kiến tập quyền cổ điển, lạc lõng và cô đơn.
Những gì diễn tiến ở nửa sau thế kỷ 19 như chúng ta đã thấy để rồi nước ta trở thành thuộc địa của Pháp được xuất phát từ một thế trận, một hoàn cảnh lịch sử khác.
Các nước láng giềng trên bán đảo Đông Dương như Lào, Campuchia không hề liên quan gì đến các hành động của Nguyễn Ánh 100 năm trước đó tại Việt Nam, rồi cũng trở thành mục tiêu xâm lược của Pháp, không tránh khỏi số phận thuộc địa.
Tàu chiến Pháp tiến vào biển Đà Nẵng
3. Cái khác biệt và cái đồng nhất giữa Nguyễn Huệ - Quang Trung và Nguyễn Ánh - Gia Long
Giữa hai con người không đội trời chung này có nhiều nét tương phản và nhiều nét tương đồng đến mức kỳ lạ mà tạo hoá đã an bài trong cùng một thời kỳ lịch sử, trở thành cặp bài trùng không thể tách ra khi phân tích về mỗi con người trong họ.
Cái khác biệt cơ bản và trọng tội của Nguyễn Ánh:
- Nguyễn Huệ đại diện cho giai cấp cần lao. Nguyễn Ánh thuộc dòng dõi quý tộc.
- Nguyễn Huệ dấy binh khởi nghĩa vì quyền lợi và hạnh phúc của lê dân đang rên xiết dưới ách thống trị hà khắc của chế độ phong kiến Đàng Trong mà Nguyên Ánh cũng là một đại diện. Nguyễn Ánh lại đấu tranh vì quyền lợi của dòng tộc và cá nhân.
- Nguyễn Huệ muốn đập tan các thế lực cát cứ để đưa giang sơn về một mối. Nguyễn Ánh lo bảo vệ cho chế độ chúa Nguyễn Đàng Trong của mình.
- Nguyễn Huệ đặt độc lập đân tộc lên trên hết. Thù trong được đặt sau giặc ngoài. Vì vậy khi quân Xiêm La xâm lược, việc trước tiên của ông là đánh tan quân xâm lược Xiêm. Khi quân Thanh tràn sang, ông đã gạt bỏ mọi lực cản, lên ngôi Hoàng đế, thống nhất nhân tâm và lực lượng, thần tốc hành quân ra bắc đại phá quân Thanh, bảo vệ độc lập cho tổ quốc.
- Trong khi đó, Nguyễn Ánh chỉ biết lo cho quyền lợi cá nhân,lại cầu cứu quân Xiêm sang giúp đánh Tây Sơn. Đấy là chưa tính đến hành động giúp lương thảo cho quân Thanh không thành sau khi được tin quân Thanh đã tiến vào thăng Long cuối năm 1788.
Cái tương đồng ở hai con người này:
- Nguyễn Huệ và Nguyễn Ánh có nét tương đồng ở chỗ: hai người đều nuôi chí lớn, quyết thực hiện đến cùng sự nghiệp của mình, không ai có thể lay chuyển và chi phối.
- Hai con người đều có những thiên bẩm trí dũng hơn người, mưu cao, kế sâu, đầy thao lược, luôn tạo những bước đi táo bạo, mang tính đột phá mà ít ai dám nghĩ tới.
Chiến công hiển hách mà Nguyễn Huệ Quang Trung tạo dựng được là đánh tan các thế lực ngoại bang xâm lược, giữ vững độc lập, mang lại niềm tự hào cho dân tộc; tiêu diệt và xoá bỏ được các thế lực cát cứ, phân quyền duy trì hàng thế kỷ.
4. Những nghiệm số cơ bản của Nguyễn Ánh - Gia Long
Từ cái chết của Nguyễn Huệ, Nguyễn Ánh là kẻ thù biết chiếm đoạt toàn bộ thành quả do Nguyễn Huệ làm nên và biết đưa nó đến đích, mặc dù chỉ là giải quyết những bước cuối cùng - thống nhất sơn hà. Tuy vậy đó cũng là một công lao to lớn của Nguyễn Ánh mà lịch sử không thể phủ nhận.
Đáng tiếc, sau khi nắm toàn bộ quyền binh trong tay ông lại thực hiện những cuộc báo thù man rợ, ít có trong lịch sử đối với một Hoàng Đế; lo thu vén quyền binh và bổng lộc cho cá nhân và dòng tộc. Ông không biết phát huy những quy luật phát triển mới của thời đại, lại đưa đất nước trở lại con đường mòn cố hữu lạc hậu của lịch sử.
Cũng chính vì vậy, cả dân tộc không thoát khỏi mũi súng xâm lược của đế quốc Pháp sau khi ông tạ thế nửa thế kỷ. Nguyễn Ánh - Gia Long và Triều Nguyễn của ông tồn tại 143 năm (1802 -1945) với đầy thách thức vinh nhục, gắn liền với bước trường tồn của toàn dân tộc, là một thực thế vương triều hợp pháp.
Cũng từ vương triều này đã sản sinh ra những Hàm Nghi, Thành Thái, Duy Tân đầy lòng yêu nước, là niềm tự hào của dân tộc.
Trên bờ Hương giang thơ mộng, gắn liền với sự tích về cuộc giao duyên huyền thoại của Huyền Trân công chúa nghìn năm trước đã mọc lên một quần thể kiến trúc nguy nga, độc nhất vô nhị, chứa đựng biết bao trầm tích lịch sử và tâm linh, là di sản văn hoá vật chất và tinh thần của dân tộc. Cung đình Huế không tách rời triều đại Nguyễn và Hoàng đế Gia Long.
Những lỗi lầm của Nguyễn Ánh là rất lớn và đáng lên án, nhưng vẫn có thể coi ông là một vĩ nhân lịch sử, một thực thể tất yếu của lịch sử Đại Việt.
Trong danh mục những minh vương dựng nghiệp lớn, có cả tên ông.
Viết cho người đã khuất....
Ngày cuối năm, trời lạnh, mưa bay lất phất, anh ngồi ở Cafe Nhân (31 Láng Hạ), ngồi ở cái quán cũ đã ngồi từ cách đây 15 năm khi mà công ty khởi nghiệp đầu tiên "của" anh được bắt đầu. Giờ đây cái công ty đó đã qua đời, cũng như em đã ra đi hơn 10 năm rồi, chỉ khác là em còn được người khác nhớ thương, còn cái công ty kia thì đã chết nhưng vẫn chưa chết (và nó sẽ là dấu vết của cuộc đời này).
10 năm đã qua chứ không phải còn là chuyện ngày hôm qua, nhưng mấy ngày vừa rồi có chuyện để gợi nhớ lại về em. 10 năm, giờ nấm mồ không những đã xanh cỏ mà linh hồn em cũng đã siêu thoát từ rất lâu rồi. 10 năm, giờ những ai còn ký ức về em? Đầu tiên sẽ là cha mẹ của em, người đầu bạc đưa tiễn người đầu xanh, nỗi đau này có lẽ 10 năm rồi vẫn chưa phai. Sau đó là 2 đứa con nhỏ của em, dù có lẽ 2 đứa nó không thể nhớ được nhiều vì đứa lớn cũng chỉ 3 tuổi khi em ra đi, đứa nhỏ khi đó còn chưa mọc răng, giờ 2 đứa có lẽ chỉ mơ hồ về mẹ của mình qua lời kể của ông bà, của cậu, của chú bác mà thôi.
Mấy đêm vừa rồi khó ngủ, chợt nhiều kỷ niệm được nhớ lại một mình, được nhớ lại xen kẽ sự xót xa cho em và sự khinh bỉ cho kẻ khác. Dẫu sao đến phút cuối cùng em cũng chưa (chứ không phải là không) biết những gì đã xảy ra. Nhưng giờ em đã là người ở xứ khác thì có lẽ em cũng đã nhìn thấy từ chiều không gian khác, từ vùng thời gian khác về những chuyện đã xảy ra, chắc em cũng đã hiểu sự đớn đau của em, lẫn cái chết của em được mang ra làm trò hề cho truyền thông ra sao, mang ra đánh bóng cho kẻ khác như thế nào rồi.
Thôi, hôm nay nghĩ chỉ được đến đây, viết mấy dòng nhớ về em.
Đọc nhiều nhất
-
Đăng bài trên blog bằng cách gửi email
Tự dưng cái app Blogger bị remove khỏi app store nên mới phải dùng cách này. Để thực hiện được thì phải vào phần cài đặt email của blog ch... -
Giao diện mới, tinh thần mới, ... và nhiều cái mới...
Để cái weblog với giao diện cũ (màu xanh và xám) suốt hơn 1 năm, nhìn cũng thấy chán mắt rồi. Thế nên quyết định làm lại một cái mới (vì cũn... -
Phim: Buddha – Cuộc Đời Đức Phật Thích Ca
Bộ phim Buddha về cuộc đời Đức Phật Thích Ca Mâu Ni từ đản sanh đến niết bàn. Bộ phim lấy cảm hứng ( hoặc cũng có thể gọi là được chuyển t... -
Nếu không có thực lực, bạn chỉ là kẻ ăn bám
Dựa vào núi núi đổ, dựa vào người người chạy, chỉ có tự dựa vào chính mình mới là đáng tin cậy nhất. Ba mẹ có là ông nọ bà kia đi chăng nữa... -
Cuộc rượt đuổi bằng cấp
Ra trường thất nghiệp, chưa biết về đâu thì... làm cái cao học (nghe thật sang). Có việc rồi nhưng trốn việc, cao thủ nhất là xin cơ quan c... -
Xem phim trực tuyến trên Internet
Hôm qua mở phần statistic của blog ra ngó, thấy cũng kha khá người mở blog của tui vì có cụm từ "xem phim trực tuyến" hoặc liên qu... -
Lucky và Mèo Ngố
Đây là ảnh của con chó Lucky, con chó cuối cùng mà gia đình tớ nuôi. Hồi năm 1995, lúc tớ mở một cái Trung tâm Đào tạo Tin học, con Lucky ...
Tham khảo
Liên kết web
Phân loại
Báo chí
(55)
Văn hoá
(33)
Tâm lý
(28)
Tán nhảm
(27)
Công nghệ
(25)
Blog
(17)
Xã hội
(16)
Nghề nghiệp
(15)
Phim
(15)
Quora
(14)
Con người
(13)
Kinh doanh
(13)
Nhạc
(13)
Cuộc sống
(11)
Marketing
(11)
Công cụ
(10)
Kỹ năng
(10)
Lập trình
(10)
Lịch sử
(10)
Sách
(10)
Phát triển
(9)
Cặp đôi
(8)
Thiền
(7)
Tình yêu
(7)
Tản mạn
(7)
Sức khoẻ
(6)
Chính trị
(5)
Giáo dục
(5)
Hạnh phúc
(4)
Kim Dung
(4)
Kiếm hiệp
(4)
Mạng xã hội
(4)
Phần mềm
(4)
Tiền tệ
(4)
Tài chính
(4)
Phát triển cá nhân
(3)
Tâm linh
(3)
Quản lý công việc
(2)
Quản lý thời gian
(2)
Thực hành
(2)
Tiếp thị
(2)
Chăm sóc khách hàng
(1)
Làm việc
(1)
Lãnh đạo cá nhân
(1)
Nguỵ biện
(1)
Quản lý cá nhân
(1)
Thương hiệu
(1)